ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ: ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

www.questbiometrics.com/.../pics/iris%20scan.jpg

Το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο του προγράμματος RISE και ο Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης διοργανώνουν Ημερίδα με θέμα:

ΒΙΟΜΕΤΡΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ: ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΚΑΙ ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ

Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2009

Αίθουσα εκδηλώσεων του Δικηγορικού Συλλόγου (Βύρωνος 1), 2 :00 μμ



Ομιλητές

Ι. Βακάλης, EC-JRC-Ispra

Ι. Πήτας , Καθηγητής Τμ. Πληροφορικής ΑΠΘ

Μ. Τζαφλίδου, Καθηγήτρια Ιατρικής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Ν. Κουρκουμέλης, Λέκτορας Ιατρικής Παν. Ιωαννίνων

Ν. Πολέμη, Επ. Καθηγήτρια Παν. Πειραιώς

Ν. Παυλίδου, Καθηγήτρια ΤΗΜΜΥ

Ν. Αλιβιζάτος, Καθηγητής Νομικής ΕΚΠΑ

Ε. Συμεωνίδου-Καστανίδου, Καθηγήτρια Νομικής ΑΠΘ

Π. Μαντζούφας, Καθηγητής Νομικής ΑΠΘ

Ι. Ιγγλεζάκης, Επ. Καθηγητής Νομικής ΑΠΘ

Γ. Νούσκαλης, Λέκτορας Νομικής ΑΠΘ

Ι. Ναζίρης, Υποψ. Διδάκτορας Νομικής



Η είσοδος στην εκδήλωση είναι ελεύθερη

Biometric applications in the workplace

Ioannis Iglezakis
Assistant Professor AUTH
Lawyer


Biometric technology finds different applications in the workplace for the control of employees' access to business and in specific areas or systems, as in high security facilities, etc. Biometric technology makes it possible to provide secure verification and identification of a person, using data on the physiology or behavior of a person. With these features biometric systems are suitable for use in workplaces where there are special security requirements.

In particular, the use of biometric technology in the workplace has many advantages, since it accurately verifies the identity of the person and more particularly, because biometrics refer to human characteristics that remain unchanged, such as fingerprint, iris, the image of person, etc. On the contrary, traditional mechanisms for the verification and identification of a person based on use of a durable medium such as the identity card with a microchip or otherwise, to remember a password or a code number, have the disadvantage that they can be lost, stolen or forgotten by their owner.

These advantages make it clear that a widespread use of biometrics to verify or identify the identity of persons is to be anticipated, as demonstrated by the establishing of biometric passports of EU Member States.

However, the use of this technology has important implications for privacy. Especially in the workplace there is increased need for protection of personal data of employees because of the dependency relationship in which workers are vis-a-vis the employer and the information needs that characterize the employment relationship, given also that employees spend a significant part of their daily time workplace.

The privacy issues arising in connection with the importation and use of biometric systems in the workplace are governed by general provisions on the protection of personal data (in Greece, Law 2472/1997), and there are no specific provisions on data protection for workers.

The processing of biometric data will be lawful if it satisfies the relevant provisions of Article 5 of Law 2472/1997 and in particular, if the data subject has given his consent (Article 5 § 1) or processing is necessary for the purposes of a contract in which a party is a data subject (Article 5 § 2 c. a) or the processing is absolutely necessary to satisfy the legitimate interests pursued by the controller and provided that it clearly supersedes the rights and interests of data subjects and data are not affected by these fundamental freedoms (Article 5 § 2).

The first of these requirements would be valid if consent is free, express and specific declaration of intent. In the context of the employment relationship it is questionable whether the consent is free or it is the result of pressure by the employer; therefore the particular conditions must be strictly controlled to fulfill this requirement. Further, the introduction of biometrics may be necessary for the performance of the contract, namely to control employees' access to workplaces and so on. Finally, the processing of biometric data may be necessary to ensure a high level of security to sensitive installations and so on.

Furthermore, the processing of biometric data should be consistent with the principles of necessity and proportionality (Article 4 § 1 a and b 2472/1997). Accordingly, the processing must be necessary and appropriate to achieve the desired objective. The principle of proportionality is checked by weighing the circumstances and in particular whether the intended purpose can be achieved by less burdensome for the data subject manner. Further, in accordance with the principle purpose, subsequent treatment would not be lawful if it is inconsistent with the purpose for which the data was collected. Thus, for example, it would not be permissible to use biometric data collected for controlling access to certain areas to assess the behavior of workers.

Particularly it should be noted that before the introduction of a biometric system a privacy impact assessment must be carried out, which must substantiate the specific need for biometrics to achieve that verification or identification is absolutely necessary and the reasons why this can not be achieved by existing security systems.

Control of processing based on these principles can take place based on different assessments. Initially it should be checked whether the objective pursued by the current method of processing biometric data obtained with moderate means, without the processing of biometric data.

In one of the first decisions issued on the Greek Data Protection Authority (hereinforth: Authority), No. 245/9/2000, was asked to rule out on the legality of a control system for entry and exit of workers in the workplace in the method of verification of fingerprints. In this case, it became clear that the recognition of the data subject by the method of fingerprinting is a strong intervention in the privacy right, since traditionally fingerprinting is used for the identification of the person in crime investigation and the generalization of this method for other purposes must not be permitted, unless in specific cases there are particular needs. The Authority held in this case that the processing of biometric data goes beyond the limits imposed by the principle of proportionality in as much as the objective pursued can be achieved by milder means to control the presence of workers at work.

Further, in a recent decision, the No. 74/2009, the Authority also considered as unlawful processing of biometrics for the reason of access control to authorized users to company sites and systems. In this case, the IT facilities of the company were in a room with an open-ended space, where anyone, after passing the main entrance, could gain access to company's activities related to critical data processing and software development secrets. The Authority held that control of entry into the space can be achieved by less restrictive means, such as access cards without biometrics, and that special security measures should be taken only for access to specific sites and software applications (server room, store documents, electromechanical installations, etc.).

However, the argumentation of the Authority in this case is unambiguous, since it does not examine the conditions of processing of biometric data and does not stress the legitimate interests of the controller, but it takes into account whether it is feasible to use non-biometric methods for objective verification and identification of workers' identity. There are legitimate questions left open, such as, for example, why the underlying processing of biometric data is burdensome for workers privacy, in the case involving entry into the field of computer facilities and not when access control refers only to specific company sites.

In other cases, the Authority considered as lawful the processing of biometric data related to access control in security installations. Specifically, in the No 39/2004 decision the Authority has given a positive opinion concerning the processing of data to ensure employees' access to the AIA Center for critical business purposes, and in particular, concerning the collection and processing of the iris of the eye and workers only, who enter and offer their services at the Airport Business Center. Similar was also the decision No. 9 / 2003 which is data processing facilities in high security Athens Metro.

The judgement whether processing of biometric data complies with the principle of proportionality and the balancing of the interests of the controller and data subject ought to be carried out taking into account the specific purposes of controlling access. As indicated by the Article 29 Working Party, biometric systems create less risk to privacy, which are related to biological characteristics leaving no traces (eg shape of a hand and not fingerprints) or those leaving traces, but not involving the storing of data held by another person than the subject, ie when the data is stored in access device or a central database. Also it is noted that when biometric data contain more information than necessary for identification or verification of identity, such as the raw data, they should be deleted.

The above mentioned considerations have found application in No. 9/2003 decision of the Authority concerning access control in high-risk premises of Athens Metro Company. In that decision the Authority took into account that the proposed biometric system is related to characteristics which leave no traces, and in particular, which concern the geometry of the hand, rather than fingerprints (which leave traces). The specific system consisted of devices that are autonomous and there was no link to the central database and also, other personal information was not stored, such as the name of the user.

In conclusion, it should be noted that the legality of processing of biometric data under Greek Law should be examined in accordance with the provisions of Law 2472/1997 and in particular, with the principle of legality and the principles of necessity and proportionality. In our view, a case-by-case approach should be carried out, in which all the circumstances of processing are taking into account. The legality of the processing should not be examined based on vague principls, as it does in some cases the Authority, which held for example that biometric data may be processed only in special cases for access control to premises or facilities secrets file (No 245/9/20.3.2000 decision).


REFERENCES


I. Inglezakis, sensitive personal data (b reprint.) 2004, especially p. 210.

C. Lazarakos, Biometrics: Protection of personal data through the processing of sensitive (personal) information, PoinDik 2001, p. 1165 ff

Gerrit Hornung, Roland Steidle, Biometrie am Arbeitsplatz - sichere Kontrollverfahren versus ausuferndes Kontrollpotential, AuR • 6 / 2005 201, online available at:
http://www.uni-kassel.de/fb7/oeff_recht/publikationen/pubOrdner/aur_2005_06_201-207_hornung_steidle_biometrie.pdf


Astrid Albrecht, Biometrie am Arbeitsplatz - Konkrete Ausgestaltung der Mitbestimmung - Orientierungshilfe des TeleTrusT eV fur eine Betriebsvereinbarung beim Einsatz biometrischer Systeme, JurPC Web-Dok. 55/2007, Abs. 1 to 51, online available at:
http://www.jurpc.de/aufsatz/20070055.htm

Der Landesbeauftragte fur den Datenschutz Niedersachsen, Biometrie und Datenschutz, online available at: http://www.lfd.niedersachsen.de/master/C27956_N13146_L20_D0_I560.html

A. Albrecht, Biometrische Verfahren im Spannungsfeld von Authentizitat im elektronischen Rechtsverkehr und Personlichkeitsschutz, 2003.


H. Baumler, Biometrie datenschutzgerecht gestalten - Die Bedeutung von Technikgestaltung für den Datenschutz, DuD 1999, p. 128 et seq

M. Bobrowski, Biometrie und Verbraucherschutz, DuD 1999, p. 159 et seq

V. Nolde / L. Leger (Hrsg.), Biometrische Verfahren - Korpermerkmale als Passwort, DWD Köln 2002.

Th. Weichert, Biometrie-Freund oder Feind des Datenschutzes, CR 1997, p. 369 et seq

G. Hornung, The European Regulation on Biometric Passports: Legislative Procedures, Political Interactions, Legal Framework and Technical Safeguards ", SCRIPTed 2007, p. 246 et seq

G. Hornung, "Biometrische Systeme - Rechtfragen eines Identifikationsmittels der Zukunft", Kritische Justiz 2004, p. 346 et seq

J. D. Woodward, Jr / N. M. Orlans / P. T. Higgins, Biometrics. Identity Assurance in the Information Age, 2003.

Ann Cavoukian, Alex Stoianov, Biometric Encryption: A Positive-Sum Technology that Achieves Strong Authentication, Security AND Privacy, 2007, online available at:
http://www.ipc.on.ca/images/Resources/bio-encryp.pdf

Τα βιομετρικά δεδομένα στο χώρο εργασίας

www.keylessaccesslocks.com/images/DTDG92.jpg

Ιωάννη Δ. Ιγγλεζάκη
Επ. Καθηγητή ΑΠΘ
Δικηγόρου


Η βιομετρική τεχνολογία βρίσκει ποικίλες εφαρμογές στο χώρο εργασίας, με σκοπό τον έλεγχο της πρόσβασης των εργαζομένων στην επιχείρηση και σε συγκεκριμένους χώρους ή συστήματα, όπως και σε εγκαταστάσεις υψηλής ασφαλείας. Η βιομετρική τεχνολογία καθιστά δυνατή την επαλήθευση, εξακρίβωση, καθώς και την αναγνώριση της ταυτότητας ενός ατόμου, με τη χρήση δεδομένων που αφορούν τη φυσιολογία ή τη συμπεριφορά του. Με τα χαρακτηριστικά της αυτά γίνεται κατάλληλη για χρήση σε χώρους εργασίας, όπου υπάρχουν ιδιαίτερες απαιτήσεις ασφαλείας.
Ειδικότερα, η χρήση συστημάτων βιομετρικής τεχνολογίας στο χώρο εργασίας παρουσιάζει πολλά πλεονεκτήματα, καθώς επιτρέπει την επακριβή επαλήθευση της ταυτότητας του προσώπου και τούτο, διότι η βιομετρία αναφέρεται σε χαρακτηριστικά του ανθρώπου που παραμένουν αναλλοίωτα, όπως είναι το δακτυλικό αποτύπωμα, η ίριδα, η εικόνα του προσώπου κλπ. Αντιθέτως, οι παραδοσιακοί μηχανισμοί επαλήθευσης και αναγνώρισης της ταυτότητας ενός προσώπου που στηρίζονται στη χρήση ενός σταθερού μέσου όπως είναι η ταυτότητα και η κάρτα με μικροτσίπ ή άλλως, στην απομνημόνευση ενός κωδικού πρόσβασης ή ενός κωδικού αριθμού, παρουσιάζουν το μειονέκτημα ότι μπορούν να χαθούν, να κλαπούν ή να τα ξεχάσει ο κάτοχός τους.
Τα πλεονεκτήματα αυτά καθιστούν σαφές ότι αναμένεται να γίνει γενίκευση της χρήσης βιομετρικών μεθόδων για την επαλήθευση ή αναγνώριση της ταυτότητας ατόμων, όπως φανερώνει η εξέλιξη με την υιοθέτησή τους στα διαβατήρια των κρατών μελών της ΕΕ. Ιδίως σημειώνεται ότι με τις βιομετρικές μεθόδους παρέχεται προστασία σε ευαίσθητες πληροφορίες, π.χ. σε φορητά αποθηκευτικά μέσα και σε εγκαταστάσεις υψηλής ασφαλείας, στις οποίες επιτρέπεται η πρόσβαση μόνο σε εξουσιοδοτημένα πρόσωπα.
Ωστόσο, η χρήση της εν λόγω τεχνολογίας έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ιδιωτικότητα, τις οποίες ανέλυσαν οι προηγούμενοι ομιλητές. Ειδικά στο χώρο εργασίας παρουσιάζονται αυξημένες ανάγκες προστασίας των προσωπικών δεδομένων των εργαζομένων, λόγω της σχέσης εξάρτησης στην οποία τελούν οι εργαζόμενοι έναντι του εργοδότη και των πληροφοριακών αναγκών που χαρακτηρίζουν τη σχέση εργασίας, αλλά και δεδομένου ότι οι εργαζόμενοι περνούν σημαντικό μέρος του ημερήσιου χρόνου τους στο χώρο εργασίας.
Τα ζητήματα προστασίας προσωπικών δεδομένων που ανακύπτουν σε σχέση με την εισαγωγή και χρήση βιομετρικών συστημάτων στο χώρο εργασίας ρυθμίζονται από τις γενικές διατάξεις προστασίας προσωπικών δεδομένων (ν. 2472/1997), καθώς δεν υφίστανται ειδικές διατάξεις για την προστασία δεδομένων των εργαζομένων.
Για να είναι νόμιμη η επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων πρέπει να συντρέχουν οι σχετικές διατάξεις του άρθρου 5 του ν. 2472/1997 και συγκεκριμένα, μπορεί το υποκείμενο των δεδομένων να έχει δώσει τη συγκατάθεσή του (άρθρο 5 § 1) ή η επεξεργασία να είναι αναγκαία για την εκτέλεση σύμβασης, στην οποία συμβαλλόμενο μέρος είναι υποκείμενο δεδομένων (άρθρο 5 § 2 περ. α΄) ή η επεξεργασία να είναι απολύτως αναγκαία για την ικανοποίηση του έννομου συμφέροντος που επιδιώκει ο υπεύθυνος επεξεργασίας και υπό τον όρο ότι τούτο υπερέχει προφανώς των δικαιωμάτων και συμφερόντων των προσώπων στα οποία αναφέρονται τα δεδομένα και δεν θίγονται οι θεμελιώδεις ελευθερίες αυτών (άρθρο 5 § 2 περ. ε΄).
Για να συντρέχει η πρώτη από τις παραπάνω προϋποθέσεις πρέπει η συγκατάθεση να είναι ελεύθερη, ρητή και ειδική δήλωση βούλησης. Στο πλαίσιο της σχέσης εργασίας είναι ενδεχόμενο η συγκατάθεση να είναι προϊόν πιέσεων από μέρους του εργοδότη και συνεπώς, πρέπει να ελέγχεται αυστηρά η πλήρωση της προϋπόθεσης αυτής. Περαιτέρω, η εισαγωγή βιομετρικών μεθόδων μπορεί να είναι αναγκαία για την εκτέλεση της σύμβασης εργασίας και συγκεκριμένα για τον έλεγχο της πρόσβασης των εργαζομένων στους χώρους εργασίας κοκ. Τέλος, η επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων μπορεί να είναι αναγκαία για τη διασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου ασφαλείας σε ευαίσθητες εγκαταστάσεις κοκ.
Επιπλέον, για να είναι νόμιμη η επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων, πρέπει να είναι σύμφωνη με τις αρχές της αναγκαιότητας και της αναλογικότητας (άρθρο 4 § 1 α΄ και β΄ ν. 2472/1997). Συνακόλουθα, η επεξεργασία πρέπει να είναι αναγκαία και πρόσφορη για την επίτευξη του επιδιωκόμενου σκοπού. Η τήρηση της αρχής της αναλογικότητας ελέγχεται με τη στάθμιση των συγκεκριμένων περιστάσεων και κυρίως κατά πόσο δύναται ο επιδιωκόμενος σκοπός να επιτευχθεί με λιγότερο επαχθή για το υποκείμενο των δεδομένων τρόπο. Περαιτέρω, σύμφωνα με την αρχή του σκοπού, δεν θα είναι νόμιμη η μεταγενέστερη επεξεργασία που δεν συνάδει με τον σκοπό για τον οποίο συλλέχθηκαν τα δεδομένα. Έτσι, λ.χ., δεν θα είναι επιτρεπτή η χρήση βιομετρικών δεδομένων που συλλέχθηκαν για τον έλεγχο της πρόσβασης σε συγκεκριμένους χώρους για την αξιολόγηση της συμπεριφοράς των εργαζομένων.
Ιδίως επισημαίνεται ότι πριν από την εισαγωγή βιομετρικών μεθόδων πρέπει να προηγείται ανάλυση επιπτώσεων στην ιδιωτικότητα, στην οποία να τεκμηριώνεται ειδικά η ανάγκη χρήσης βιομετρικών μεθόδων για την επίτευξη του συγκεκριμένου σκοπού επαλήθευσης ή αναγνώρισης ταυτότητας και του λόγου για τον οποίο δεν μπορεί τούτο να επιτευχθεί με τα υφιστάμενα συστήματα ασφαλείας.
Ο έλεγχος της επεξεργασίας με βάση τις παραπάνω αρχές δύναται να λάβει χώρα στη βάση διαφορετικών αξιολογήσεων. Σε ένα πρώτο στάδιο ελέγχεται εάν ο σκοπός που επιδιώκεται με την εκάστοτε μέθοδο επεξεργασίας βιομετρικών δεδομένων επιτυγχάνεται με ηπιότερα μέσα χωρίς την επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων.
Σε μία από τις πρώτες αποφάσεις που εξέδωσε σχετικά η Αρχή, την υπ’ αριθ. 245/9/2000, κλήθηκε να κρίνει τη νομιμότητα ενός συστήματος ελέγχου εισόδου και εξόδου των εργαζομένων στο χώρο εργασίας με τη μέθοδο του ελέγχου των δακτυλικών αποτυπωμάτων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, γίνεται φανερό ότι η αναγνώριση του υποκειμένου με τη μέθοδο της δακτυλοσκόπησης συνιστά έντονη επέμβαση στο δικαίωμα προστασίας των προσωπικών δεδομένων, καθώς παραδοσιακά η αναγνώριση της ταυτότητας προσώπου με αυτή εξυπηρετεί σκοπούς της αντεγκληματικής πολιτικής και δεν μπορεί να γίνει γενίκευσή της και για άλλους σκοπούς, αν δεν συντρέχουν λόγοι που να επιβάλλον ένα τέτοιο μέτρο. Ενόψει του ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν συνέτρεχαν παρόμοιοι λόγοι, ορθά κρίθηκε από την Αρχή ότι η εν λόγω επεξεργασία υπερβαίνει τα επιβαλλόμενα όρια από την αρχή της αναλογικότητας, καθ’ όσον ο σκοπός που επιδιώκεται μπορεί να επιτευχθεί με ηπιότερα μέσα ελέγχου της παρουσίας των εργαζομένων.
Παραπέρα, σε πρόσφατη απόφασή της, την υπ’ αριθ. 74/2009, η Αρχή, επίσης έκρινε ως μη σύννομη την επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων με σκοπό τον έλεγχο της πρόσβασης σε εξουσιοδοτημένους χρήστες στους χώρους και τα συστήματα εταιρίας που επεξεργαζόταν τραπεζικά και ασφαλιστικά δεδομένα. Στην περίπτωση αυτή, οι μηχανογραφικές εγκαταστάσεις της εταιρίας βρίσκονταν σε έναν χώρο με διάταξη ανοικτού τύπου, όπου όποιος περνούσε την κεντρική είσοδο αποκτούσε πρόσβαση στο μεγαλύτερο μέρος των δραστηριοτήτων της εταιρίας που αφορούσαν την επεξεργασία κρίσιμων δεδομένων και την ανάπτυξη απορρήτου λογισμικού. Η Αρχή δέχθηκε ότι ο έλεγχος της εισόδου στο χώρο μπορεί να επιτευχθεί με ηπιότερα μέσα, όπως λ.χ. κάρτα πρόσβασης και χωρίς βιομετρικά στοιχεία, καθώς και ότι ιδιαίτερα μέτρα ασφαλείας έπρεπε να ληφθούν μόνο για την πρόσβαση σε συγκεκριμένους χώρους και εφαρμογές λογισμικού (server room, χώρος αποθήκευσης εγγράφων, ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις κλπ.) και για την είσοδο, γενικά στο χώρο της εταιρίας. Η εισαγωγή μιας επαχθούς για τα υποκείμενα επεξεργασίας για όλους τους χώρους εργασίας παραβιάζει, σύμφωνα με την Αρχή, την αρχή της αναλογικότητας, ενώ το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα θα μπορούσε να επιτευχθεί με την ενίσχυση των μέτρων ασφαλείας μόνο στο χώρο φύλαξης των δεδομένων, ο οποίος θα μπορούσε να διαχωρισθεί φυσικά από τον υπόλοιπο χώρο της εταιρίας.
Ωστόσο, οι παραπάνω σταθμίσεις στις οποίες προβαίνει η Αρχή είναι μονοσήμαντες, καθώς δεν εξετάζονται οι συνθήκες της επεξεργασίας των βιομετρικών δεδομένων και τονίζεται λιγότερο το έννομο συμφέρον του υπεύθυνου της επεξεργασίας, ενώ βαρύνει περισσότερο η κρίση κατά πόσο είναι εφικτή η χρήση μη βιομετρικών μεθόδων για την επίτευξη του στόχου της επαλήθευσης, εξακρίβωσης και αναγνώρισης της ταυτότητας. Εδώ τίθενται εύλογα ερωτήματα, όπως, λ.χ., γιατί είναι επαχθής για τα υποκείμενα η επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων στην προηγούμενη περίπτωση που αφορούσε την είσοδο στον ενιαίο χώρο των μηχανογραφικών εγκαταστάσεων μιας εταιρίας και όχι όταν αυτή πραγματοποιείται για την πρόσβαση σε ειδικούς χώρους.
Σε άλλες περιπτώσεις, η Αρχή έκρινε ως σύννομη την επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων που αφορούσε τον έλεγχο πρόσβασης σε εγκαταστάσεις ασφαλείας. Συγκεκριμένα, με την υπ’ αριθ. 39/2004 απόφαση η Αρχή έδωσε θετική γνώμη όσον αφορά την επεξεργασία δεδομένων για τη διασφάλιση της πρόσβασης των εργαζομένων του ΔΑΑ στο κρίσιμης σημασίας Κέντρο Επιχειρήσεών του και συγκεκριμένα, τη συλλογή και επεξεργασία των δεδομένων ίριδας των οφθαλμών και των εργαζομένων αποκλειστικά, οι οποίοι εισέρχονται και παρέχουν τις υπηρεσίες τους στο Κέντρο Επιχειρήσεων του Αερολιμένα. Παρόμοια ήταν και η απόφαση υπ’ αριθ. 9/2003 με την οποία κρίθηκε νόμιμη η επεξεργασία δεδομένων σε εγκαταστάσεις υψηλής ασφαλείας του Αττικού Μετρό, στην οποία θα γίνει αναφορά στη συνέχεια.
Η κρίση για τη συμμόρφωση με την αρχή της αναλογικότητας και η στάθμιση των συμφερόντων του υπεύθυνου της επεξεργασίας και του υποκειμένου των δεδομένων μπορεί να αφορά ειδικότερα τους σκοπούς ελέγχου της πρόσβασης. Συγκεκριμένα, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη όπως επισημαίνεται από την ομάδα του άρθρου 29, ότι τα βιομετρικά συστήματα που σχετίζονται με βιολογικά χαρακτηριστικά τα οποία δεν αφήνουν ίχνη (π.χ. σχήμα χεριού και όχι δακτυλικά αποτυπώματα) ή όσα αφήνουν ίχνη, αλλά δεν συνεπάγονται την καταγραφή των δεδομένων σε αποθηκευτικό μέσο που βρίσκεται στην κατοχή άλλου προσώπου, πλην του υποκειμένου, δηλ. όταν τα δεδομένα δεν αποθηκεύονται στη συσκευή πρόσβασης, ή σε κεντρική βάση δεδομένων, δημιουργούν λιγότερους κινδύνους για την προστασία των προσωπικών δεδομένων. Επίσης, σημειώνεται ότι βιομετρικά στοιχεία που περιέχουν περισσότερες πληροφορίες από εκείνες που είναι αναγκαίες για την αναγνώριση ή επαλήθευσης της ταυτότητας, όπως π.χ. τα ανεπεξέργαστα στοιχεία, πρέπει να διαγράφονται.
Εφαρμογή των παραπάνω σταθμίσεων διαπιστώνεται στην υπ’ αριθ. 9/2003 απόφαση της Αρχής που αφορούσε τον έλεγχο πρόσβασης σε εγκαταστάσεις υψηλής επικινδυνότητας της ΑΜΕΛ. Στην απόφαση αυτή η Αρχή έλαβε υπόψη ότι το προτεινόμενο βιομετρικό σύστημα σχετίζεται με χαρακτηριστικά που δεν αφήνουν ίχνη και συγκεκριμένα αφορούν τη γεωμετρία χεριού και όχι δακτυλικά αποτυπώματα, καθώς και ότι αποτελείται από συσκευές που είναι αυτόνομες και δεν υπάρχει διασύνδεση στοιχείων με κεντρική βάση δεδομένων και στις οποίες δεν αντιγράφονται άλλα προσωπικά στοιχεία, όπως είναι το ονοματεπώνυμο του χρήστη.
Εν κατακλείδι, θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο έλεγχος της νομιμότητας της επεξεργασίας βιομετρικών δεδομένων πρέπει να λαμβάνει χώρα σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2472/1997 και ειδικότερα, με βάση την αρχή της νομιμότητας και τις αρχές της αναγκαιότητας και αναλογικότητας. Κατά την άποψή μας απαιτείται ιδιαίτερη προσέγγιση σε κάθε περίπτωση, με λήψη υπόψη όλων των συνθηκών της επεξεργασίας, και δεν μπορεί η νομιμότητα της επεξεργασίας να κρίνεται με βάση γενικόλογες διαπιστώσεις, όπως κάνει σε ορισμένες περιπτώσεις η Αρχή, η οποία δέχεται, λ.χ., ότι μόνο σε ειδικές περιπτώσεις επιτρέπεται η επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων που αφορούν το σκοπό ελέγχου πρόσβασης σε χώρους απορρήτων αρχείων ή εγκαταστάσεων (υπ’ αριθ. 245/9/20.3.2000 απόφαση).

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ


Ι. Ιγγλεζάκη, Ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα (β΄ ανατυπ.) 2004, ιδίως σελ. 210.

Γ. Λαζαράκου, Βιομετρία: Προστασία των προσωπικών δεδομένων μέσω της επεξεργασίας ευαίσθητων (σωματικών) πληροφοριών, ΠοινΔικ 2001, σελ 1165 επ.

Gerrit Hornung, Roland Steidle,Biometrie am Arbeitsplatz - sichere Kontrollverfahren versus ausuferndes Kontrollpotential, AuR • 6/2005 201, διαθέσιμο στην ηλ. διεύθυνση:

http://www.uni-kassel.de/fb7/oeff_recht/publikationen/pubOrdner/aur_2005_06_201-207_hornung_steidle_biometrie.pdf


Astrid Albrecht, Biometrie am Arbeitsplatz - Konkrete Ausgestaltung der Mitbestimmung -- Orientierungshilfe des TeleTrusT e.V. fur eine Betriebsvereinbarung beim Einsatz biometrischer Systeme, JurPC Web-Dok. 55/2007, Abs. 1 – 51, διαθέσιμο στην ηλ. διεύθυνση:

http://www.jurpc.de/aufsatz/20070055.htm

Der Landesbeauftragte fur den Datenschutz Niedersachsen, Biometrie und Datenschutz, διαθέσιμο στην ηλ. διεύθυνση:

http://www.lfd.niedersachsen.de/master/C27956_N13146_L20_D0_I560.html

A. Αlbrecht, Biometrische Verfahren im Spannungsfeld von Authentizitat im elektronischen Rechtsverkehr und Personlichkeitsschutz, 2003.


H. Baumler, Biometrie datenschutzgerecht gestalten - Die Bedeutung von Technikgestaltung für den Datenschutz, DuD 1999, σελ. 128 επ.

M. Bobrowski, Biometrie und Verbraucherschutz, DuD 1999, σελ. 159 επ.

V. Nolde/L. Leger (Hrsg.), Biometrische Verfahren - Korpermerkmale als Passwort, DWD Köln 2002.
Th. Weichert, Biometrie-Freund oder Feind des Datenschutzes, CR 1997, σελ. 369 επ.

G. Hornung, The European Regulation on Biometric Passports: Legislative Procedures, Political Interactions, Legal Framework and Technical Safeguards", SCRIPTed 2007, σελ. 246 επ.

του ίδιου, "Biometrische Systeme - Rechtfragen eines Identifikationsmittels der Zukunft", Kritische Justiz 2004, σελ. 346 επ.

J. D. Woodward, Jr/N. M. Orlans/P. T. Higgins, Biometrics. Identity Assurance in the Information Age, 2003.

Ann Cavoukian, Alex Stoianov, Biometric Encryption: A Positive-Sum Technology that Achieves Strong Authentication, Security AND Privacy, 2007, διαθέσιμο στην ηλ. διεύθυνση:
http://www.ipc.on.ca/images/Resources/bio-encryp.pdf

3rd International Seminar on Information Law 2010

3rd International Seminar on Information Law 2010

"An Information Law for the 21st Century"

When: June 25-26, 2010
Where: Department of Archive and Library Science-Graduate Program
In the Seminar, we will have invited presentations and reviewed papers’ presentations.

Call for Papers: papers on all major themes of information law and ethics are welcome. We are particularly interested in intellectual property, data protection, privacy, freedom of speech, ethics and information technology, internet filtering, freedom of information, human rights and information.

Paper length: around 15 pages A4. Longer papers are welcome.

Abstracts due May 1st-final papers June 1, 2010

Abstract length: 500 words.


COMMITTEES:

Organizing Committee:
Rania Konsta
Katerina Tzali
Gianna Siameti
Nikos Anastasiou
Program Committee: (alphabetical order)
George Bokos
Maria Bottis
John Papadakis
Sozon Papavlasopoulos
Marios Poulos
In the Seminar, we will have invited presentations and reviewed papers’ presentations. The Seminar Proceedings will be published. The proceedings of the second international seminar on information law are expected to be published very soon from Nomiki Vivliothiki.

For information (speakers/photos etc) on the First and Second International Seminar on information law see: http://cepe2009.ionio.gr. See Pre-event seminar/Past Seminar

See Pre-event seminar/Past Seminar

Researchers interested on presenting please contact botti@otenet.gr

Ψηφιακή Ευρώπη: Ένα Όραμα για τα επόμενα 5 Έτη

Slide show highlighting key points of Mrs Reding's speech.

Η νέα ενιαία ευρωπαϊκή αγορά τηλεπικοινωνιών

Στη συνεδρίαση της ολομέλειας στο Στρασβούργο, την 24.11.2009, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με ευρεία διακομματική πλειοψηφία, ενέκρινε επίσημα τη δέσμη των μεταρρυθμίσεων της ΕΕ στις τηλεπικοινωνίες, που είχε προτείνει η Επιτροπή το Νοέμβριο του 2007 ( IP/07/1677 ). 500 εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ σύντομα θα ωφεληθούν από τη διεύρυνση των δυνατοτήτων επιλογής των καταναλωτών χάρη στην αύξηση του ανταγωνισμού στις ευρωπαϊκές αγορές τηλεπικοινωνιών, από καλύτερη κάλυψη με ταχείες διαδικτυακές ευρυζωνικές συνδέσεις σε όλη την Ευρώπη, καθώς και από την ισχυρότερη εδραίωση των δικαιωμάτων τους όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής σε σχέση με τους τηλεπικοινωνιακούς φορείς. Οι ευρωπαίοι καταναλωτές θα αποκτήσουν επίσης σημαντικό αριθμό νέων δικαιωμάτων, όπως το δικαίωμα να αλλάζουν εταιρία σταθερής ή κινητής τηλεφωνίας διατηρώντας τον αριθμό τους μέσα σε μία εργάσιμη ημέρα• το δικαίωμα να είναι καλύτερα ενημερωμένοι για τις υπηρεσίες όπου είναι συνδρομητές• και το δικαίωμα να ενημερώνονται σχετικά με παραβιάσεις δεδομένων από τον τηλεπικοινωνιακό οργανισμό τους. Οι εταιρείες πρέπει επίσης να παρέχουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα της υπογραφής μιας σύμβασης η οποία δεν θα διαρκεί περισσότερο από 12 μήνες. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες της ΕΕ, οι εθνικές αρχές τηλεπικοινωνιών θα έχουν επιπλέον την εξουσία να καθορίζουν ελάχιστα επίπεδα ποιότητας για τις υπηρεσίες δικτυακής μετάδοσης, έτσι ώστε να προωθηθεί η «δικτυακή ουδετερότητα» για τους ευρωπαίους πολίτες. Επιπλέον, με τη μεταρρύθμιση στις τηλεπικοινωνίες, θα επανεπιβεβαιωθούν και θα ενισχυθούν τα θεμελιώδη δικαιώματα των ευρωπαίων καταναλωτών όσον αφορά την πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Μια νέα διάταξη σχετικά με την ελευθερία στο Διαδίκτυο, που περιλήφθηκε στη δέσμη έπειτα από πίεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθιστά σαφές ότι, ενόψει των θεμελιωδών δικαιωμάτων που απολαμβάνουν οι πολίτες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή, οι εθνικές αρχές δεν μπορούν να περιορίσουν την πρόσβαση στο Διαδίκτυο για λόγους δημόσιας πολιτικής, εάν δεν έχει προηγηθεί δίκαιη και αμερόληπτη διαδικασία, καθώς και αποτελεσματικός και έγκαιρος δικαστικός έλεγχος. Η σημερινή έγκριση της μεταρρύθμιση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οφείλεται σε πολιτική συμφωνία στην οποία κατέληξαν, στις 5 Νοεμβρίου, διαπραγματευτές από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή ( MEMO/09/491 ). Η έγκριση προετοιμάζει το έδαφος για την έναρξη ισχύος της κοινοτικής μεταρρύθμισης για τις τηλεπικοινωνίες, τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους. Στη συνέχεια, τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους 18 μήνες για να ενσωματώσουν τη μεταρρύθμιση των κοινοτικών κανόνων για τις τηλεπικοινωνίες στην εθνική τους τηλεπικοινωνιακή νομοθεσία.

Βλ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρετίζει την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις σαρωτικές μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν τον ανταγωνισμό και τα δικαιώματα των καταναλωτών στις ευρωπαϊκές αγορές τηλεπικοινωνιών

Η «δέσμη των μεταρρυθμίσεων για τις τηλεπικοινωνίες» περιλαμβάνει τα ακόλουθα κύρια χαρακτηριστικά:

Νέα δικαιώματα για τους καταναλωτές, όπως το δικαίωμα αλλαγής τηλεπικοινωνιακού φορέα εκμετάλλευσης μέσα σε μία ημέρα· το δικαίωμα για διαφανή και συγκρίσιμη πληροφόρηση σχετικά με τις τιμές· η δυνατότητα κλήσης ατελών αριθμών από το εξωτερικό· και πιο αποτελεσματικός ενιαίος ευρωπαϊκός αριθμός έκτακτης ανάγκης 112.

Ευρύτερη επιλογή για τους καταναλωτές μέσω διεύρυνσης του ανταγωνισμού, ιδίως παρέχοντας στις εθνικές ρυθμιστικές αρχές για τις τηλεπικοινωνίες τη νέα δυνατότητα λειτουργικού διαχωρισμού για τηλεπικοινωνιακούς φορείς εκμετάλλευσης με δεσπόζουσα θέση.

Περισσότερη ασφάλεια στη χρήση των δικτύων επικοινωνιών, ιδίως με νέα μέσα καταπολέμησης των ανεπιθύμητων ενοχλητικών μηνυμάτων, των ιών και άλλων προσβολών από τον κυβερνοχώρο.

Ένα «νέο συμβόλαιο» για το ραδιαφάσμα – το απαραίτητο ζωτικό στοιχείο για όλες τις υπηρεσίες των ασύρματων επικοινωνιών - που θα παρακινήσει τις επενδύσεις σε νέες υποδομές και θα εξασφαλίσει «ευρυζωνική πρόσβαση για όλους». Στις αγροτικές περιοχές της ΕΕ, μόνο 72% του πληθυσμού, κατά μέσο όρο, διαθέτουν ευρυζωνική πρόσβαση. Η Επιτροπή επιθυμεί να ξεπεραστεί αυτό το «ψηφιακό χάσμα» με τη βοήθεια βελτιωμένης διαχείρισης του ραδιοφάσματος και με τη διάθεση ραδιοφάσματος για ασύρματες ευρυζωνικές υπηρεσίες σε περιοχές όπου η δημιουργία νέας υποδομής οπτικών ινών είναι υπερβολικά δαπανηρή. Η μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή τηλεόραση θα ελευθερώσει σημαντικό τμήμα του ραδιοφάσματος (το αποκαλούμενο «ψηφιακό μέρισμα») που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το σκοπό αυτό.

Βελτιωμένη ρύθμιση στις τηλεπικοινωνίες μέσω άρσης των κανονιστικών ρυθμίσεων σε αγορές, στις οποίες το κατευθυνόμενο από την ΕΕ άνοιγμα έχει ήδη οδηγήσει σε ανταγωνισμό (βλ. ΙΡ/07/1678)· τούτο θα επιτρέψει στην Επιτροπή και στις εθνικές ρυθμιστικές αρχές να εστιάσουν την προσοχή τους στα κύρια σημεία συμφόρησης, όπως η ευρυζωνική αγορά.

Περισσότερο ανεξάρτητοι εποπτικοί φορείς, που θα εγγυώνται δίκαιες κανονιστικές ρυθμίσεις προς το ενδιαφέρον των καταναλωτών. Πολύ συχνά οι τηλεπικοινωνιακοί φορείς εκμετάλλευσης παραμένουν σε εγγύτητα προς τον δεσπόζοντα φορέα που συνεχίσει να παραμένει εν μέρει στην ιδιοκτησία της εθνικής κυβέρνησης σε πολλές χώρες. Με την μεταρρύθμιση των τηλεπικοινωνιών στην ΕΕ επιδιώκεται να ενισχυθεί η ανεξαρτησία των εθνικών εποπτικών φορέων στις τηλεπικοινωνίες, τόσο ως προς τους φορείς εκμετάλλευσης όσο και έναντι των κυβερνήσεων.

Για την ταχεία και αποτελεσματική υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, η Επιτροπή προτείνει την καθιέρωση Ευρωπαϊκής Αρχής για τις αγορές τηλεπικοινωνιών, η οποία θα συμβάλει ώστε να εξασφαλιστεί ότι σημαντικές υπηρεσίες επικοινωνιών (όπως η ευρυζωνική πρόσβαση στο Ίντερνετ, η περιαγωγή δεδομένων, η χρήση κινητού τηλεφώνου σε αεροσκάφη και πλοία, καθώς και οι διασυνοριακές επιχειρηματικές υπηρεσίες) θα υπόκεινται σε συνεπέστερη κανονιστική ρύθμιση στο σύνολο των 27 κρατών μελών της ΕΕ: Η Ευρωπαϊκή Αρχή αγορών τηλεπικοινωνιών θα συνδυάζει αποτελεσματικότερα τις λειτουργίες των σημερινών φορέων, δηλαδή της Ομάδας των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών (ERG) και του Ευρωπαϊκού οργανισμού για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών (ENISA).

Χρήση πληροφοριών του δημόσιου τομέα στο παράδειγμα βάσης δεδομένων με στοιχεία ιατρών

Με την υπ΄ αριθμ. 75/2009 απόφαση, η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα έκρινε ότι είναι νόμιμη η δημιουργία και λειτουργία διαδικτυακής βάσης δεδομένων αναζήτησης ιατρών - μελών του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών από χρήστες Διαδικτύου, υπό τον όρο ότι προηγουμένως θα ενημερώσει η εταιρεία τους ιατρούς μέλη του ΙΣΑ για το γεγονός αυτό με συστημένη επιστολή και θα τους δώσει παράλληλα την «εύλογη προθεσμία» των εξήντα ημερών για να ασκήσουν το «δικαίωμα αντίρρησης», δηλαδή να μη δεχθούν να αναγράφεται το επώνυμο και τα άλλα στοιχεία τους στην βάση δεδομένων.

Ειδικότερα, η εταιρία "3DUBEE Α.Ε." γνωστοποίησε στην Αρχή ότι προτίθεται να θέσει σε λειτουργία μια ιστοσελίδα, στην οποία θα αναρτηθούν πληροφορίες εντοπισμού και επικοινωνίας με ιατρούς της Αθήνας και της περιφέρειας Αττικής, όπου διατηρούν ιατρεία. Για τον σκοπό αυτό, και με νομιμοποιητική βάση της εν λόγω επεξεργασίας τον Ν. 3448/2006 “για την περαιτέρω χρήση πληροφοριών του δημοσίου τομέα και τη ρύθμιση θεμάτων του Υπουργείου Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης” (ΦΕΚ Α 57/15-3-2006), ζήτησε από τον Ιατρικό Σύλλογο Αθηνών (εφεξής “Ι.Σ.Α.”) να της χορηγήσει αντίγραφο του μητρώου των μελών του. Επιπλέον, με αίτησή της στην Αρχή, ζήτησε τη γνωμοδότηση της Αρχής για τη νομιμότητα επεξεργασίας δεδομένων και υπέβαλε αίτημα να χορηγηθεί από την Αρχή άδεια για ενημέρωση των υποκειμένων των δεδομένων δια του τύπου.

Η Αρχή έκρινε, μεταξύ άλλων, ότι η ανάρτηση καταλόγου των ιατρών – μελών του Ι.Σ.Α. στην ιστοσελίδα του, συνιστά δημόσια προσβάσιμη πηγή εφόσον πράγματι ο κατάλογος αυτός με τα δημοσιοποιημένα στοιχεία των ιατρών αποβλέπει στην ενημέρωση του κοινού και περιέχει τα απολύτως απαραίτητα στοιχεία για τον σκοπό της ενημέρωσης. Παραλλήλως, τα υποκείμενα των δεδομένων, οι ιατροί - μέλη του Ι.Σ.Α. κατά τη συμπλήρωση του ειδικού εντύπου της ετήσιας συνδρομής, ενημερώνονται για τη διάθεση των προσωπικών δεδομένων, που τηρούνται στον Ι.Σ.Α. για επιστημονικούς, ενημερωτικούς ή (αορίστως) άλλους σκοπούς, καθώς και για την έκδοση επετηρίδας των μελών και την ανάρτηση των στοιχείων τους στην ιστοσελίδα του, συγχρόνως δε παρέχεται στα μέλη η δυνατότητα να δηλώσουν, σε ειδικό πλαίσιο, την άρνησή τους σχετικά με τη διάθεση των παραπάνω προσωπικών τους δεδομένων. Αντιθέτως, οι ιατροί δεν ενημερώνονται για τη δυνατότητα χρήσης των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα που τους αφορούν και περιέχονται στον εν λόγω κατάλογο για συγκεκριμένο άλλο σκοπό απ’ αυτόν για τον οποίο είχαν αρχικώς συλλεγεί.

Η Αρχή έκανε δεκτό ότι οι διατάξεις του νόμου 3448/2006 εφαρμόζονται και κατά την περαιτέρω χρήση πληροφοριών που αντλούνται από δημόσια προσβάσιμη πηγή, διότι και στην περίπτωση αυτή οι αντλούμενες πληροφορίες δεν παύουν να «βρίσκονται στην κατοχή» του υπεύθυνου επεξεργασίας. Περαιτέρω, δέχθηκε ότι η διαβίβαση των εγγράφων γίνεται με την επιφύλαξη της τήρησης των διατάξεων για την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα (Ν. 2472/1997). Η υποχρέωση όμως απάλειψης των προσωπικών δεδομένων, που προβλέπεται από το άρθρο 3 παρ. 2 του Ν. 3448/2006, δεν καταλαμβάνει και την περίπτωση χορήγησης εγγράφων, τα οποία περιέχουν μόνον προσωπικά δεδομένα, προκειμένου να καταρτισθεί νέο αρχείο με τα δεδομένα αυτά. Η αδόκιμη γραμματική διατύπωση του νόμου (...και σε κάθε περίπτωση...), που δεν ανταποκρίνεται σε αντίστοιχη διάταξη της μεταφερόμενης κοινοτικής οδηγίας, δεν δικαιολογεί αντίθετη ερμηνεία, η οποία θα οδηγούσε στο άτοπο της αδυναμίας περαιτέρω χρήσης καταλόγων με ονοματεπώνυμα και άλλα προσωπικά στοιχεία. Στην περίπτωση αυτή η προστασία των φυσικών προσώπων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο επιτυγχάνεται με την εφαρμογή των διατάξεων του Ν. 2472/1997 και των λοιπών συναφών διατάξεων.

Σύμφωνα με την Αρχή, η περαιτέρω χρήση εγγράφων του δημόσιου τομέα για σκοπούς εμπορικής εκμετάλλευσης είναι καταρχήν επιτρεπτή και δεν θεωρείται ασυμβίβαστη με τον πρωτογενή σκοπό της σύνταξης του δημοσίου εγγράφου. Περαιτέρω, όμως πρέπει να εξασφαλίζονται επαρκώς τα έννομα συμφέροντα των υποκειμένων, τα οποία έχουν κοινοποιήσει τα προσωπικά τους δεδομένα για ένα συγκεκριμένο σκοπό και δεν αναμένουν να χρησιμοποιηθούν αυτά για ένα περαιτέρω σκοπό που δεν σχετίζεται άμεσα με τον αρχικό σκοπό, όπως είναι η περίπτωση του δευτερογενούς σκοπού της εμπορικής εκμετάλλευσης.

Στην προκειμένη περίπτωση το αίτημα της εταιρείας 3DUBEE αφορά την άντληση προσωπικών δεδομένων των ιατρών – μελών του Ι.Σ.Α., από την ιστοσελίδα του συλλόγου, προκειμένου να δημιουργηθεί μια νέα διαδικτυακή πληροφοριακή πύλη για την ευχερέστερη αναζήτηση από τους ιδιώτες των ιατρών κατά ειδικότητα και εδαφικά διαμερίσματα, καθώς και με άλλες πρόσθετες πληροφορίες (π.χ. συμβεβλημένοι με ασφαλιστικά ταμεία). Ο δευτερογενής σκοπός επεξεργασίας είναι διαφορετικός από τον αρχικό (επετηρίδα ιατρών, ενημέρωση του κοινού, επιστημονική συνεργασία) αλλά όχι και ασυμβίβαστος, εφόσον η δημιουργία και λειτουργία της νέας εμπλουτισμένης βάσης δεδομένων αφορά ομοίως την ενημέρωση του κοινού.

Το διατακτικό της απόφασης, έχει ως εξής:

Η Αρχή,

1. Αποφαίνεται ότι είναι νόμιμη η δημιουργία και λειτουργία από την εταιρεία 3DUBEE, on-line βάσης δεδομένων αναζήτησης ιατρών – μελών του Ι.Σ.Α. από χρήστες διαδικτύου, όπως αυτή έχει γνωστοποιηθεί στην Αρχή, υπό τον όρο της προηγούμενης ενημέρωσης των υποκειμένων των δεδομένων και της τήρησης του δικαιώματος αντίταξης στην επεξεργασία των δεδομένων που τα αφορούν, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό.
2. Απορρίπτει το αίτημα της ενημέρωσης δια του τύπου και κρίνει ότι η εταιρεία 3DUBEE υποχρεούται να ενημερώσει ατομικώς με συστημένη επιστολή τα υποκείμενα των δεδομένων για την σκοπούμενη επεξεργασία.
3. Επιβάλλει την υποχρέωση ενημέρωσης των υποκειμένων, η οποία, πέραν των στοιχείων που αναφέρονται στο άρθρο 11 παρ. 1 του Ν. 2472/1997, θα περιλαμβάνει την αυτοδέσμευση της εταιρείας ότι δεν θα επιβαρύνει οικονομικά τα υποκείμενα για την σκοπούμενη επεξεργασία και θα παρουσιάζει τα ονόματα των ιατρών στην ιστοσελίδα κατά αλφαβητική σειρά χωρίς διαφημιστική διαφοροποίηση.
4. Αποφαίνεται ότι η εταιρεία οφείλει να τάξει στα υποκείμενα των δεδομένων εύλογη προθεσμία που δεν πρέπει να είναι κατώτερη των εξήντα (60) ημερών για την άσκηση του δικαιώματος αντίρρησης, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο σκεπτικό.

Προστασία δεδομένων κατά την επεξεργασία βιομετρικών δεδομένων

http://www.brothersoft.com/verifinger-12925.html



Οι σύγχρονες τεχνολογίες της πληροφορικής και των επικοινωνιών μας επιτρέπουν να επιλύουμε σύνθετα ζητήματα, ταυτόχρονα όμως θέτουν συχνά σε διακινδύνευση τα θεμελιώδη δικαιώματα και ιδίως, το δικαίωμα προστασίας των προσωπικών δεδομένων. Η βιομετρική τεχνολογία, η οποία αποτελεί αντικείμενο της παρούσας μελέτης, καθιστά δυνατή την επαλήθευση, εξακρίβωση, καθώς και την αναγνώριση της ταυτότητας ενός ατόμου, με τη χρήση δεδομένων που αφορούν τη φυσιολογία ή τη συμπεριφορά του. Οι εφαρμογές της βιομετρικής τεχνολογίας ποικίλουν και αφορούν, μεταξύ άλλων, τον έλεγχο της πρόσβασης σε εγκαταστάσεις υψηλού κινδύνου και της εισόδου εργαζομένων στην επιχείρηση, την κατάρτιση συναλλαγών, όπως και τη χρήση τους στα ταξιδιωτικά έγγραφα και διαβατήρια των κρατών μελών της ΕΕ.



http://www.tsa.gov/join/business/biometric_qualification.shtm


Παρά τα πλεονεκτήματα που παρέχει η βιομετρική τεχνολογία, η χρήση της δύναται να οδηγήσει σε ποικίλες παραβιάσεις της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, εφόσον γίνεται αξιοποίησή της για τον έλεγχο και τη χειραγώγηση του ατόμου ή λαμβάνει χώρα ενίοτε δίχως τη γνώση του, καθώς και διότι ελλοχεύει ο κίνδυνος να χρησιμοποιηθούν τα στοιχεία για άλλον από τον αρχικό σκοπό επεξεργασίας ή να χρησιμοποιηθούν από τρίτους που αποκτούν μη εξουσιοδοτημένη πρόσβαση στα βιομετρικά δεδομένα.

ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΙ ΣΥΝΔΕΣΜΟΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΒΙΟΜΕΤΡΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ:


https://www.datenschutzzentrum.de/projekte/biometrie/biolinks.htm
www.biometrie-online.net/
http://www.cnil.fr/pied-de-page/nuage/tag/biometrie/
http://ec.europa.eu/justice_home/fsj/privacy/policy_papers/policy_papers_topic_en.htm#biometrics

Ηλεκτρονική Δημοκρατία στην Ελλάδα - www.opengov.gr

Μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από την νέα κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ και τη μετονομασία του Υπουργείου Εσωτερικών σε Υπουργείο Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, μια καινοτομία στο πλαίσιο αυτό είναι η λειτουργία ιστοσελίδας για την ανοικτή ("ανοιχτή" στο πρωτότυπο) διακυβέρνηση, στην ηλ. διεύθυνση: http://www.opengov.gr/

Πανελληνίως έγινε γνωστή η διαδικτυακή πλατφόρμα με την προκήρυξη θέσεων Γραμματέων Υπουργείων, πλην όμως, η λειτουργία της δεν σταμάτησε εκεί, αλλά πλέον επεκτείνεται και στη δημοσίευση νομοσχεδίων που τίθενται σε δημόσια διαβούλευση. Ήδη δημοσιεύονται τρία σχέδια νόμου, τα οποία οι χρήστες μπορούν να συμβουλεύονται και να συμβάλλουν στη συζήτηση με την υποβολή σχολίων. Συγκεκριμένα, πρόκειται για τα εξής σχέδια νόμου: 1) Σχέδιο Νόμου για την προστασία των δασών και των δασικών εκτάσεων που επλήγησαν από τις πυρκαγιές του Αυγούστου 2009 και λοιπές διατάξεις, 2) Πρόταση Νόμου για τη ρύθμιση των χρεών υπερχρεωμένων καταναλωτών και 3) Σχέδιο της υπουργικής απόφασης για τα κρατικά αυτοκίνητα.

Η άποψή μας είναι ότι η κίνηση αυτή δίνει το "καλό παράδειγμα", καθώς κάνει τους πολίτες να συνηθίζουν στους θεσμούς της συμμετοχικής δημοκρατίας και να εμπιστεύονται την ηλεκτρονική διακυβέρνηση, μαθαίνοντας έτσι να διεκδικούν στο μέλλον, περισσότερα στον τομέα αυτό, πράγμα που ευχόμαστε και ελπίζουμε.

Από πολλές πλευρές σημειώθηκε ότι η σχετική κίνηση δεν έχει ουσιαστικό χαρακτήρα και δεν θα υπεισέλθουμε στη συζήτηση αυτή που δεν μας αφορά. Απλώς, πρέπει να σημειωθεί ότι δεν μπορεί παρά να εγγραφεί στα θετικά της νέας κυβέρνησης και να ζητηθεί από τους λοιπούς πολιτικούς φορείς να καταθέσουν την άποψή τους και να συμβάλλουν με προτάσεις στην ανάπτυξη της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης και ηλεκτρονικής δημοκρατίας.

Επισκεπτόμενοι τον παραπάνω διαδικτυακό τόπο βλέπουμε ότι τα σχόλια που κατατίθενται είναι από απλούς πολίτες χωρίς ειδικές γνώσεις. Θα αναμένουμε να δούμε πως θα αξιοποιηθούν οι απόψεις των πολιτών από την κυβέρνηση, αλλά θα παρατηρήσουμε εκ προοιμίου ότι ζητούμενο είναι να λειτουργήσει και πραγματικά αμφίδρομα η ανοικτή διακυβέρνηση, αλλά και να εμπλουτισθεί και με άλλα στοιχεία με χαρακτήρα δημοψηφίσματος.

Χρησιμοποίηση φίλτρων για την αποτροπή παραβιάσεων δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας

Ένα από τα θέματα που απασχολούν τη νομολογία των δικαστηρίων διεθνώς είναι η δημοσίευση προστατευόμενων έργων πνευματικής ιδιοκτησίας μέσω του Διαδικτύου, δίχως την άδεια του δημιουργού ή δικαιούχου, η οποία εγείρει θέμα ευθύνης του κατόχου του διαδικτυακού τόπου. Η νομολογία στα ζητήματα αυτά είναι πυκνή και συχνά αντιφατική !!

Γεγονός είναι ότι τα προβλήματα από τη δημοσίευση παράνομου περιεχομένου μπορούν να αποφευχθούν με τη χρήση φίλτρων στο Διαδίκτυο ή με το μπλοκάρισμα των διευθύνσεων που δημοσιεύουν το παράνομο περιεχόμενο. Πιο πρόσφορη είναι η μέθοδος του φιλτραρίσματος περιεχομένου, όπως είναι π.χ. η τεχνολογία που χρησιμοποιεί η εταιρία Audible
Magic, ήτοι, η χρήση μιας μοναδικής ψηφιακής αναπαράστασης κάθε προστατευόμενου έργου ("ψηφιακού αποτυπώματος"), το οποίο κάθε δικαιούχος εισάγει σε μια βάση δεδομένων που δημιουργείται για το σκοπό αυτό και με βάση το οποίο συγκρίνεται το περιεχόμενο που διακινείται στο δίκτυο ή φιλοξενείται σε ιστοσελίδες του παροχέα Διαδικτύου (ISP).

Βεβαίως, η οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο (Οδηγία 2000/31) παρέχει τη δυνατότητα απαλλαγής των παροχέων υπηρεσιών Διαδικτύου από την ευθύνη για το περιεχόμενο που διακινούν ή φιλοξενούν, ενώ και το άρθρο 15 της οδηγίας προβλέπει ότι δεν υπάρχει γενική υποχρέωση για επιτήρηση του περιεχομένου. Ωστόσο, αυτό δεν εμπόδισε τη νομολογία να δεχθεί την ευθύνη του παροχέα (Jean Yves L. dit Lafesse v Myspace, Tribunal de Grande Instance de Paris, Ordonnance de référé, 22 June 2007, διαθέσιμο στην ηλ. διεύθυνση: tinyurl.com/bdpm3a).

Μια αξιόλογη μελέτη στη θεματική αυτή, είναι το άρθρο της Χριστίνας Αγγελοπούλου,
Filtering the Internet for Copyrighted Content in Europe, IRIS, διαθέσιμο στην ηλ. διεύθυνση: http://www.obs.coe.int/oea_publ/iris/iris_plus/iplus4_2009.pdf.en

Στο άρθρο αυτό εξετάζεται σε ποιες περιπτώσεις υπηρεσιών (απλή φιλοξενία ή παροχή υπηρεσιών Διαδικτύου) είναι χρήσιμα τα φίλτρα Διαδικτύου και σε ποιες χρησιμοποιούνται ευρέως. Η συζήτηση αυτή οδηγεί στο ερώτημα αν τέτοια φίλτρα θα πρέπει να χρησιμοποιούνται εκουσίως ή η θα πρέπει η χρήση τους να καθίσταται υποχρεωτική από το νόμο ή μετά από δικαστική απόφαση.

Η συγγραφέας αναλύει με εμβρίθεια τη διεθνή νομολογία και καταδεικνύει ότι για την απάντηση στο ερώτημα απαιτείται να εξετασθεί κατά πόσο συμβιβάζεται η μη υποχρέωση ενεργούς αναζήτησης παράνομου περιεχομένου εκ μέρους των παροχέων με την επιβολή των δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας. Και βεβαίως, φραγμός στον έλεγχο του περιεχομένου είναι το δικαίωμα στην ελευθερία της πληροφόρησης που προστατεύεται από το άρθρο 10 ΕΣΔΑ.

Τέλος, εύλογα θεωρεί η συγγραφέας ότι η αναθεώρηση της οδηγίας για το ηλεκτρονικό εμπόριο θα πρέπει να επεκταθεί στα ζητήματα αυτά. Τούτο θα έχει συνέπειες, ασφαλώς, όσον αφορά και τη χρήση φίλτρων του διαδικτύου.

Ψηφιακή Βρετανία

Στις 16-7-2009, η Κυβέρνηση της Βρετανίας δημοσίευσε την Έκθεση “The Digital Britain Report”, η οποία περιέχει το στρατηγικό όραμά της για τη διασφάλιση ότι το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκεται στην αιχμή της παγκόσμιας ψηφιακής οικονομίας.

Δείτε την τελική έκθεση και την περίληψη.

Η έκθεση περιλαμβάνει συστάσεις και ενέργειες για την προώθηση και την προστασία του ταλέντου και της καινοτομία στις δημιουργικές βρετανικές βιομηχανίες, για τον εκσυγχρονισμό του πλαισίου της τηλεόρασης και του ραδιοφώνου και τη στήριξη των τοπικών ειδήσεων, και παρουσιάζει πολιτικές για τη μεγιστοποίηση των κοινωνικών και οικονομικών οφελειών από τις ψηφιακές τεχνολογίες.

Η έκθεση είναι μία από τις κεντρικές πολιτικές δεσμεύσεις στο μελλοντικό σχέδιο της Κυβέρνησης της Βρετανίας για το Μέλλον (Building Britain's Future plan) και το σχέδιο νομοθετικού προγράμματος.

Τα μέτρα της Ψηφιακής Βρετανίας περιλαμβάνουν:

• Θεσπίζεται τριετές Εθνικό Σχέδιο για τη βελτίωση της ψηφιακής Συμμετοχής
• Καθολική πρόσβαση σε ευρυζωνικές υπηρεσίες σήμερα έως το 2012
• Ταμείο Next Generation για επενδύσεις σε ευρυζωνικές υπηρεσίες του αύριο
• Ψηφιακό ραδιόφωνο αναβάθμιση από το τέλος του 2015
• Απελευθέρωση του ραδιοφάσματος κινητών, ενίσχυση της κάλυψης 3G και επιτάχυνση της επόμενης γενιάς κινητών υπηρεσιών
• σταθερό νομοθετικό και κανονιστικό πλαίσιο για την καταπολέμηση της ψηφιακής πειρατείας
• στήριξη για σχέσεις ιδιωτών – δημόσιου για τη δημιουργία διαδικτυακού περιεχομένου προς χρήση δημοσίων υπηρεσιών
αναθεωρημένη ψηφιακή αρμοδιότητα για το Channel 4
• διαβούλευση σχετικά με τις επιλογές χρηματοδότησης για τα εθνικά, περιφερειακά και τοπικά νέα

Βλέπε επίσης:

BIS - Consultation on legislation to address illicit peer-to-peer (p2p) file-sharing. This consultation period has been extended to the 29 September 2009.

Additional reports published along side the report can be found on the latest news and publication page.

Ιστολόγιο: Legal Informatics Blog

Ένα αξιόλογο ιστολόγιο με τίτλο: "Legal Informatics Blog" Scholarly & Professional Commentary on Legal Information Systems
και θεματολογία σχετική με τη νομική πληροφορική λειτουργεί στη διεύθυνση:

http://legalinformatics.wordpress.com/
Το εν λόγω ιστολόγιο ασχολείται με την ακαδημαϊκή και επαγγελματική θεματολογία σε σχέση με τα συστήματα νομικής πληροφορικής και τη μελέτη τους. Βλ. About

Το ιστολόγιο συνοδεύεται και από τον ιστοχώρο με τίτλο “Legal Information Systems & Legal Informatics Resources”.

Διαχειριστής του ιστολογίου είναι ο Robert Richards, ο οποίος είναι βιβλιοθηκονόμος κάτοικος της Φιλαδέλφειας, στις ΗΠΑ, και μελετά τα συστήματα νομικής πληροφορικής.

Law and ICT Shared Virtual Campus

Registration in the Law&ICT Shared Virtual Campus

The registration in the LAW&ICT Shared Virtual Campus e-learning offer (Official offer, LEFIS Master, LEFIS Specialization Certificates and LEFIS courses of Professional specialization) is open. The brochure that provides information about the courses is here

The references to the registration, contents and participation in the Master, Certificates and courses will be given by:

Administrative questions

FUNDACIÓN EMPRESA-UNIVERSIDAD DE ZARAGOZA
PºFernando el Católico, 2, entr.
50005 Zaragoza
+34 976 351508
formacion@feuz.es


Academic questions

Fernando Galindo Ayuda
Facultad de Derecho
Tel.- +34 976761455
cfa@unizar.es



Syllabus/Contents of the Law&ICT Shared Virtual Campus Courses offer

The Syllabus/Contents of the Law&ICT Shared Virtual Campus Course offer for 2009-10 is here


On European Virtual Campuses

The link to the REVICA project (Reviewing European Virtual Campuses) is here