Η νέα ενιαία ευρωπαϊκή αγορά τηλεπικοινωνιών

Στη συνεδρίαση της ολομέλειας στο Στρασβούργο, την 24.11.2009, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με ευρεία διακομματική πλειοψηφία, ενέκρινε επίσημα τη δέσμη των μεταρρυθμίσεων της ΕΕ στις τηλεπικοινωνίες, που είχε προτείνει η Επιτροπή το Νοέμβριο του 2007 ( IP/07/1677 ). 500 εκατομμύρια πολίτες της ΕΕ σύντομα θα ωφεληθούν από τη διεύρυνση των δυνατοτήτων επιλογής των καταναλωτών χάρη στην αύξηση του ανταγωνισμού στις ευρωπαϊκές αγορές τηλεπικοινωνιών, από καλύτερη κάλυψη με ταχείες διαδικτυακές ευρυζωνικές συνδέσεις σε όλη την Ευρώπη, καθώς και από την ισχυρότερη εδραίωση των δικαιωμάτων τους όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής σε σχέση με τους τηλεπικοινωνιακούς φορείς. Οι ευρωπαίοι καταναλωτές θα αποκτήσουν επίσης σημαντικό αριθμό νέων δικαιωμάτων, όπως το δικαίωμα να αλλάζουν εταιρία σταθερής ή κινητής τηλεφωνίας διατηρώντας τον αριθμό τους μέσα σε μία εργάσιμη ημέρα• το δικαίωμα να είναι καλύτερα ενημερωμένοι για τις υπηρεσίες όπου είναι συνδρομητές• και το δικαίωμα να ενημερώνονται σχετικά με παραβιάσεις δεδομένων από τον τηλεπικοινωνιακό οργανισμό τους. Οι εταιρείες πρέπει επίσης να παρέχουν στους καταναλωτές τη δυνατότητα της υπογραφής μιας σύμβασης η οποία δεν θα διαρκεί περισσότερο από 12 μήνες. Σύμφωνα με τους νέους κανόνες της ΕΕ, οι εθνικές αρχές τηλεπικοινωνιών θα έχουν επιπλέον την εξουσία να καθορίζουν ελάχιστα επίπεδα ποιότητας για τις υπηρεσίες δικτυακής μετάδοσης, έτσι ώστε να προωθηθεί η «δικτυακή ουδετερότητα» για τους ευρωπαίους πολίτες. Επιπλέον, με τη μεταρρύθμιση στις τηλεπικοινωνίες, θα επανεπιβεβαιωθούν και θα ενισχυθούν τα θεμελιώδη δικαιώματα των ευρωπαίων καταναλωτών όσον αφορά την πρόσβαση στο Διαδίκτυο. Μια νέα διάταξη σχετικά με την ελευθερία στο Διαδίκτυο, που περιλήφθηκε στη δέσμη έπειτα από πίεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καθιστά σαφές ότι, ενόψει των θεμελιωδών δικαιωμάτων που απολαμβάνουν οι πολίτες της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος στην ιδιωτική ζωή, οι εθνικές αρχές δεν μπορούν να περιορίσουν την πρόσβαση στο Διαδίκτυο για λόγους δημόσιας πολιτικής, εάν δεν έχει προηγηθεί δίκαιη και αμερόληπτη διαδικασία, καθώς και αποτελεσματικός και έγκαιρος δικαστικός έλεγχος. Η σημερινή έγκριση της μεταρρύθμιση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οφείλεται σε πολιτική συμφωνία στην οποία κατέληξαν, στις 5 Νοεμβρίου, διαπραγματευτές από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και την Επιτροπή ( MEMO/09/491 ). Η έγκριση προετοιμάζει το έδαφος για την έναρξη ισχύος της κοινοτικής μεταρρύθμισης για τις τηλεπικοινωνίες, τον Δεκέμβριο του τρέχοντος έτους. Στη συνέχεια, τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους 18 μήνες για να ενσωματώσουν τη μεταρρύθμιση των κοινοτικών κανόνων για τις τηλεπικοινωνίες στην εθνική τους τηλεπικοινωνιακή νομοθεσία.

Βλ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή χαιρετίζει την έγκριση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις σαρωτικές μεταρρυθμίσεις που ενισχύουν τον ανταγωνισμό και τα δικαιώματα των καταναλωτών στις ευρωπαϊκές αγορές τηλεπικοινωνιών

Η «δέσμη των μεταρρυθμίσεων για τις τηλεπικοινωνίες» περιλαμβάνει τα ακόλουθα κύρια χαρακτηριστικά:

Νέα δικαιώματα για τους καταναλωτές, όπως το δικαίωμα αλλαγής τηλεπικοινωνιακού φορέα εκμετάλλευσης μέσα σε μία ημέρα· το δικαίωμα για διαφανή και συγκρίσιμη πληροφόρηση σχετικά με τις τιμές· η δυνατότητα κλήσης ατελών αριθμών από το εξωτερικό· και πιο αποτελεσματικός ενιαίος ευρωπαϊκός αριθμός έκτακτης ανάγκης 112.

Ευρύτερη επιλογή για τους καταναλωτές μέσω διεύρυνσης του ανταγωνισμού, ιδίως παρέχοντας στις εθνικές ρυθμιστικές αρχές για τις τηλεπικοινωνίες τη νέα δυνατότητα λειτουργικού διαχωρισμού για τηλεπικοινωνιακούς φορείς εκμετάλλευσης με δεσπόζουσα θέση.

Περισσότερη ασφάλεια στη χρήση των δικτύων επικοινωνιών, ιδίως με νέα μέσα καταπολέμησης των ανεπιθύμητων ενοχλητικών μηνυμάτων, των ιών και άλλων προσβολών από τον κυβερνοχώρο.

Ένα «νέο συμβόλαιο» για το ραδιαφάσμα – το απαραίτητο ζωτικό στοιχείο για όλες τις υπηρεσίες των ασύρματων επικοινωνιών - που θα παρακινήσει τις επενδύσεις σε νέες υποδομές και θα εξασφαλίσει «ευρυζωνική πρόσβαση για όλους». Στις αγροτικές περιοχές της ΕΕ, μόνο 72% του πληθυσμού, κατά μέσο όρο, διαθέτουν ευρυζωνική πρόσβαση. Η Επιτροπή επιθυμεί να ξεπεραστεί αυτό το «ψηφιακό χάσμα» με τη βοήθεια βελτιωμένης διαχείρισης του ραδιοφάσματος και με τη διάθεση ραδιοφάσματος για ασύρματες ευρυζωνικές υπηρεσίες σε περιοχές όπου η δημιουργία νέας υποδομής οπτικών ινών είναι υπερβολικά δαπανηρή. Η μετάβαση από την αναλογική στην ψηφιακή τηλεόραση θα ελευθερώσει σημαντικό τμήμα του ραδιοφάσματος (το αποκαλούμενο «ψηφιακό μέρισμα») που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για το σκοπό αυτό.

Βελτιωμένη ρύθμιση στις τηλεπικοινωνίες μέσω άρσης των κανονιστικών ρυθμίσεων σε αγορές, στις οποίες το κατευθυνόμενο από την ΕΕ άνοιγμα έχει ήδη οδηγήσει σε ανταγωνισμό (βλ. ΙΡ/07/1678)· τούτο θα επιτρέψει στην Επιτροπή και στις εθνικές ρυθμιστικές αρχές να εστιάσουν την προσοχή τους στα κύρια σημεία συμφόρησης, όπως η ευρυζωνική αγορά.

Περισσότερο ανεξάρτητοι εποπτικοί φορείς, που θα εγγυώνται δίκαιες κανονιστικές ρυθμίσεις προς το ενδιαφέρον των καταναλωτών. Πολύ συχνά οι τηλεπικοινωνιακοί φορείς εκμετάλλευσης παραμένουν σε εγγύτητα προς τον δεσπόζοντα φορέα που συνεχίσει να παραμένει εν μέρει στην ιδιοκτησία της εθνικής κυβέρνησης σε πολλές χώρες. Με την μεταρρύθμιση των τηλεπικοινωνιών στην ΕΕ επιδιώκεται να ενισχυθεί η ανεξαρτησία των εθνικών εποπτικών φορέων στις τηλεπικοινωνίες, τόσο ως προς τους φορείς εκμετάλλευσης όσο και έναντι των κυβερνήσεων.

Για την ταχεία και αποτελεσματική υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων, η Επιτροπή προτείνει την καθιέρωση Ευρωπαϊκής Αρχής για τις αγορές τηλεπικοινωνιών, η οποία θα συμβάλει ώστε να εξασφαλιστεί ότι σημαντικές υπηρεσίες επικοινωνιών (όπως η ευρυζωνική πρόσβαση στο Ίντερνετ, η περιαγωγή δεδομένων, η χρήση κινητού τηλεφώνου σε αεροσκάφη και πλοία, καθώς και οι διασυνοριακές επιχειρηματικές υπηρεσίες) θα υπόκεινται σε συνεπέστερη κανονιστική ρύθμιση στο σύνολο των 27 κρατών μελών της ΕΕ: Η Ευρωπαϊκή Αρχή αγορών τηλεπικοινωνιών θα συνδυάζει αποτελεσματικότερα τις λειτουργίες των σημερινών φορέων, δηλαδή της Ομάδας των ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών (ERG) και του Ευρωπαϊκού οργανισμού για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών (ENISA).