Με την απόφασή του στην υπόθεση Pihl κατά Σουηδίας (αίτηση 74742/14), το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) έκρινε ότι δεν υφίσταται ευθύνη του ιδιοκτήτη ιστολογίου για τη δημοσίευση ενός ανώνυμου δυσφημιστικού σχολίου από έναν τρίτο στο εν λόγω ιστολόγιο και, συνεπώς, έκρινε ομόφωνα ως απαράδεκτη την προσφυγή ενώπιον του (βλ. το Ανακοινωθέν Τύπου της 9.3.2017). Το Δικαστήριο δέχθηκε ότι σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να γίνεται στάθμιση του δικαιώματος στην προστασία της ιδιωτικής ζωής και του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης και παρόλο που, στη συγκεκριμένη περίπτωση αναρτήθηκε ένα επιθετικό σχόλιο σε μια ανάρτηση στο ιστολόγιο μιας ΜΚΟ, αυτό δεν είχε το χαρακτήρα μισαλλόδοξου λόγου ούτε υποκινούσε σε βία. Μάλιστα, το σχόλιο διαγράφηκε την επόμενη ημέρα μετά την καταγγελία του θιγόμενου και παρέμεινε δημοσιευμένο μόλις εννέα ημέρες.
Ειδικότερα, στη συγκεκριμένη περίπτωση, στο ως άνω ιστολόγιο δημοσιεύθηκε μια ανάρτηση στην οποία αναφερόταν ότι ο κ. Pihl ήταν μέλος ναζιστικού κόμματος και ένας τρίτος δημοσίευσε ανωνύμως ένα σχόλιο, αναφέροντας ότι είναι τοξικομανής. Μετά από καταγγελία του θιγόμενου, το ιστολόγιο διέγραψε το ιστολόγιο και ζήτησε συγνώμη, πλην όμως, αυτός άσκησε αγωγή αποζημίωσης για συμβολικό ποσό, λόγω δυσφήμισης, η οποία απορρίφθηκε τόσο σε πρώτο βαθμό, όσο και κατ' έφεση, ενώ και η αναίρεσή του δεν έγινε, οπότε άσκησε προσφυγή στον Επίτροπο επί της Δικαιοσύνης για παραβίαση του άρθρου 8 της ΕΣΔΑ που επίσης απορρίφθηκε. Για το λόγο αυτό άσκησε προσφυγή στο ΕΔΔΑ.
Το ΕΔΔΑ δέχθηκε ότι το σχόλιο του τρίτου, παρ' ότι δεν μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως ρητορική μίσους, ήταν δυσφημιστικό. Ωστόσο, για να κριθεί το αν υφίσταται ευθύνη του παρόχου έπρεπε να γίνει στάθμιση της προσβολής με το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης. Σχετικά λήφθηκε υπόψη ότι εν προκειμένω κρινόταν η ευθύνη του διαμεσολαβητή στο διαδίκτυο και οι παράγοντες που επηρεάζουν την κρίση του δικαστηρίου είναι, μεταξύ άλλων, το πλαίσιο αναφοράς, τα μέτρα που λαμβάνει ο πάροχος για να αποφύγει τη δημοσίευση δυσφημιστικών σχολίων ή να τα αφαιρέσει, η ευθύνη του προσώπου που κάνει το σχόλιο, εναλλακτικά σε σχέση με την ευθύνη του παρόχου και οι συνέπειες που επισύρει το εθνικό δίκαιο. Το ΕΔΔΑ έλαβε εδώ υπόψη του ότι η οργάνωση που διατηρούσε το ιστολόγιο δεν είχε μεγάλη εμβέλεια και δεν ήταν ευρύτερα γνωστή, έτσι, δε, δεν μπορούσε να αναμένει τη δημοσίευση μεγάλου αριθμού σχολίων στις αναρτήσεις της. Μάλιστα, το ΕΔΔΑ δέχθηκε ότι δεν μπορεί να απαιτηθεί από το ιστολόγιο να αναμένει ότι κάποια σχόλια που δεν φιλτράρονται θα παραβίαζαν το νόμο, διότι μια τέτοια απαίτηση για εκτεταμένο έλεγχο θα οδηγούσε σε παραβίαση του δικαιώματος διάδοσης πληροφοριών μέσω του διαδικτύου. Βεβαίως, η οργάνωση δεν είχε εποπτεία των σχολίων πριν τη δημοσίευσή τους, αλλά απλώς ενημέρωνε όσους κάνουν σχόλια ότι πρέπει να είναι προσεκτικοί. Και ακόμα, το σχόλιο αφαιρέθηκε από το ιστολόγιο άμεσα, όπως προαναφέρθηκε.
Πρέπει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση αυτή ακολουθείται μια διαφορετική αντιμετώπιση από το ΕΔΔΑ όσον αφορά την ευθύνη του παρόχου περιεχομένου για σχόλια που αναρτούν τρίτοι, ανωνύμως. Στις αποφάσεις Delfi SA κατά Εσθονίας και MTZ και Index.hu κατά Ουγγαρίας, το ΕΔΔΑ έκρινε ότι υφίσταται ευθύνη του παρόχου, ωστόσο στις περιπτώσεις αυτές καθοριστικό ήταν το γεγονός ότι τα σχόλια δεν ήταν απλώς δυσφημιστικά, αλλά περιείχαν μισαλλόδοξο λόγο. Έτσι, με την απόφαση Pihl κατά Σουηδίας το ΕΔΔΑ επαναφέρει μια ισορροπία και καταδεικνύει ότι δεν είναι μονόδρομος η προσέγγιση που οδηγεί στη θεμελίωση ευθύνης για σχόλια τρίτων σε ιστοσελίδες και ιστολόγια.
Βλ. σχετικά και elawyer: To Eυρωπαϊκό Δικαστήριο αθωώνει μπλογκ για ανώνυμο υβριστικό σχόλιο.
Ειδικότερα, στη συγκεκριμένη περίπτωση, στο ως άνω ιστολόγιο δημοσιεύθηκε μια ανάρτηση στην οποία αναφερόταν ότι ο κ. Pihl ήταν μέλος ναζιστικού κόμματος και ένας τρίτος δημοσίευσε ανωνύμως ένα σχόλιο, αναφέροντας ότι είναι τοξικομανής. Μετά από καταγγελία του θιγόμενου, το ιστολόγιο διέγραψε το ιστολόγιο και ζήτησε συγνώμη, πλην όμως, αυτός άσκησε αγωγή αποζημίωσης για συμβολικό ποσό, λόγω δυσφήμισης, η οποία απορρίφθηκε τόσο σε πρώτο βαθμό, όσο και κατ' έφεση, ενώ και η αναίρεσή του δεν έγινε, οπότε άσκησε προσφυγή στον Επίτροπο επί της Δικαιοσύνης για παραβίαση του άρθρου 8 της ΕΣΔΑ που επίσης απορρίφθηκε. Για το λόγο αυτό άσκησε προσφυγή στο ΕΔΔΑ.
Το ΕΔΔΑ δέχθηκε ότι το σχόλιο του τρίτου, παρ' ότι δεν μπορούσε να χαρακτηρισθεί ως ρητορική μίσους, ήταν δυσφημιστικό. Ωστόσο, για να κριθεί το αν υφίσταται ευθύνη του παρόχου έπρεπε να γίνει στάθμιση της προσβολής με το δικαίωμα στην ελευθερία της έκφρασης. Σχετικά λήφθηκε υπόψη ότι εν προκειμένω κρινόταν η ευθύνη του διαμεσολαβητή στο διαδίκτυο και οι παράγοντες που επηρεάζουν την κρίση του δικαστηρίου είναι, μεταξύ άλλων, το πλαίσιο αναφοράς, τα μέτρα που λαμβάνει ο πάροχος για να αποφύγει τη δημοσίευση δυσφημιστικών σχολίων ή να τα αφαιρέσει, η ευθύνη του προσώπου που κάνει το σχόλιο, εναλλακτικά σε σχέση με την ευθύνη του παρόχου και οι συνέπειες που επισύρει το εθνικό δίκαιο. Το ΕΔΔΑ έλαβε εδώ υπόψη του ότι η οργάνωση που διατηρούσε το ιστολόγιο δεν είχε μεγάλη εμβέλεια και δεν ήταν ευρύτερα γνωστή, έτσι, δε, δεν μπορούσε να αναμένει τη δημοσίευση μεγάλου αριθμού σχολίων στις αναρτήσεις της. Μάλιστα, το ΕΔΔΑ δέχθηκε ότι δεν μπορεί να απαιτηθεί από το ιστολόγιο να αναμένει ότι κάποια σχόλια που δεν φιλτράρονται θα παραβίαζαν το νόμο, διότι μια τέτοια απαίτηση για εκτεταμένο έλεγχο θα οδηγούσε σε παραβίαση του δικαιώματος διάδοσης πληροφοριών μέσω του διαδικτύου. Βεβαίως, η οργάνωση δεν είχε εποπτεία των σχολίων πριν τη δημοσίευσή τους, αλλά απλώς ενημέρωνε όσους κάνουν σχόλια ότι πρέπει να είναι προσεκτικοί. Και ακόμα, το σχόλιο αφαιρέθηκε από το ιστολόγιο άμεσα, όπως προαναφέρθηκε.
Πρέπει να σημειωθεί ότι στην περίπτωση αυτή ακολουθείται μια διαφορετική αντιμετώπιση από το ΕΔΔΑ όσον αφορά την ευθύνη του παρόχου περιεχομένου για σχόλια που αναρτούν τρίτοι, ανωνύμως. Στις αποφάσεις Delfi SA κατά Εσθονίας και MTZ και Index.hu κατά Ουγγαρίας, το ΕΔΔΑ έκρινε ότι υφίσταται ευθύνη του παρόχου, ωστόσο στις περιπτώσεις αυτές καθοριστικό ήταν το γεγονός ότι τα σχόλια δεν ήταν απλώς δυσφημιστικά, αλλά περιείχαν μισαλλόδοξο λόγο. Έτσι, με την απόφαση Pihl κατά Σουηδίας το ΕΔΔΑ επαναφέρει μια ισορροπία και καταδεικνύει ότι δεν είναι μονόδρομος η προσέγγιση που οδηγεί στη θεμελίωση ευθύνης για σχόλια τρίτων σε ιστοσελίδες και ιστολόγια.
Βλ. σχετικά και elawyer: To Eυρωπαϊκό Δικαστήριο αθωώνει μπλογκ για ανώνυμο υβριστικό σχόλιο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου