Ημερίδα: Online Διαιτησία ΤΟ ΚΟΙΝΟΤΙΚΟ ΟΝΟΜΑ ΧΩΡΟΥ .eu ΔΕΚΑ ΧΡΟΝΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Θεσσαλονίκη, 29/4/2014, Συνεδριακό Κέντρο Τράπεζας Πειραιώς

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ

18.00 Προσέλευση – παραλαβή φακέλου

18.15                         Χαιρετισμοί

Νικόλαος Βαλεργάκης, πρόεδρος ΔΣΘ

Θεόφιλος Μυλωνάς, Πρόεδρος ΣΕΠΒΕ

Δημήτριος Λακασάς, Πρόεδρος ΣΕΒΕ

Εμμανουήλ Βλαχογιάννης, Α’ Αντιπρόεδρος ΕΒΕΘ

Α’  ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Οι τεχνικές και οικονομικές πτυχές ονοματοδοσίας στο διαδίκτυο – Προεδρία: Απόστολος Άνθιμος, Δ.Ν., Δικηγόρος, Μέλος του Διαιτητικού Δικαστηρίου .eu

18.30                        Τεχνικές πτυχές της ονοματοδοσίας, Σωτήριος Τσιμπώνης, Στέλεχος Forthnet

18.50                        Η διαχείριση των ονομάτων χώρου σε παγκόσμιο επίπεδο, Ιωάννης Ιγγλεζάκης, Επίκουρος καθηγητής ΑΠΘ

19.10 – 19.30 Διάλειμμα (καφές / αναψυκτικά)

Β’  ΣΥΝΕΔΡΙΑ: Οι νομικές πτυχές του .eu – Προεδρία: Βασίλειος Αντωνόπουλος, ομότιμος καθηγητής ΑΠΘ

-->

19.30 Εισαγωγική παρουσίαση: Οκτώ έτη επιτυχιών του Μητρώου .eu –EURid, Κωνσταντίνος Χατζηστάμου, Regional Manager Southern Europe, EURid

19.40 Το σύστημα διαιτητικής επίλυσης των διαφορών, Απόστολος Άνθιμος, Δ.Ν., Δικηγόρος, Μέλος του Διαιτητικού Δικαστηρίου .eu  

20.00Η νομική διάσταση των ονομάτων χώρου στην Ελλάδα, Ιωάννης Κωνσταντίνου, Δικηγόρος

20.15                     20.15  Παρεμβάσεις / Ερωτήσεις / Συζήτηση

20.30 Τέλος ημερίδας

Υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης και δικηγόροι

Ιωάννη Δ. Ιγγλεζάκη

Επικ. Καθηγητή ΑΠΘ

Δικηγόρου

1. Εισαγωγή

Οι υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης (social networking services) ή κοινωνικά δίκτυα (social networks) αποτελούν εικονικές κοινότητες ατόμων με κοινά ενδιαφέροντα που επικοινωνούν και αναπτύσσουν φιλικές, επαγγελματικές ή άλλες σχέσεις, μέσω ενός ιστοχώρου[1]. Οι πιο γνωστοί ιστοχώροι, σήμερα, που παρέχουν υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης είναι το Facebook, το Twitter, το Linkedin, το Google+, το Plaxo, το Myspace κ.ά.

Οι υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης είναι από τις πιο σημαντικές υπηρεσίες του σύγχρονου Διαδικτύου και το γεγονός αυτό καταδεικνύει τη σημασία τους για την προβολή των επαγγελματιών και, εν προκειμένω, των δικηγόρων. Στη συνέχεια θα παρουσιάσουμε τα οφέλη από τη χρήση των υπηρεσιών αυτών από τα δικηγορικά γραφεία, αλλά και τους περιορισμούς που θέτει ο νόμος.  Προηγουμένως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα κοινωνικά δίκτυα χρησιμοποιούνται κατά βάση για την επικοινωνία και την ανάπτυξη σχέσεων φιλίας μεταξύ των χρηστών – μελών του δικτύου και όχι για την προβολή επαγγελματιών και επιχειρήσεων, ωστόσο, αυτό δεν στάθηκε εμπόδιο στην ανάδειξή τους ως ένα πρόσφορο μέσο για το σκοπό αυτό. Το βασικό πλεονέκτημα των κοινωνικών δικτύων είναι ότι η χρήση τους γίνεται ανέξοδα, επιτρέπουν δε την άμεση και συνεχή επικοινωνία του δικηγορικού γραφείου με τα μέλη του δικτύου. Χρησιμοποιώντας τους ιστοχώρους κοινωνικής δικτύωσης μπορεί ένας δικηγόρος ή μια δικηγορική εταιρία να αναπτύξει σχέσεις με νέους πελάτες, να αποκτήσει επαγγελματικές συστάσεις, ιδίως μέσω του LinkedIn, όπως και να δικτυωθεί με άλλα δικηγορικά γραφεία, με στόχο τη συνεργασία στο μέλλον.

2. Πλεονεκτήματα

Σε ένα περιβάλλον έντονου ανταγωνισμού και μείωσης της δικηγορικής ύλης, η αξιοποίηση νέων μεθόδων για την ανάπτυξη σχέσεων με νέους και παλαιούς πελάτες και την επικοινωνία με αυτούς και, πιο συγκεκριμένα, η χρήση των υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης, αποφέρει πολλά οφέλη στους δικηγόρους. Σήμερα, πλήθος νομικών πληροφοριών είναι διαθέσιμες στο Διαδίκτυο και σταδιακά αναπτύσσονται καινοτομίες που αφορούν την παροχή νομικής πληροφόρησης, πέρα από τις νομικές βάσεις δεδομένων και έτσι, πλέον, το περιβάλλον του Διαδικτύου παρέχει πολλές ευκαιρίες για τους δικηγόρους.

Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την προβολή του ονόματος ενός δικηγορικού γραφείου ή μιας δικηγορικής εταιρίας στον κυβερνοχώρο, για την επικοινωνία με τους πελάτες του γραφείου και για την προσέλκυση νέων πελατών, ιδίως με την προβολή των κλάδων δικαίου στους οποίους εξειδικεύονται τα μέλη του, αλλά και ενδεχομένως, του έργου τους, στο οποίο περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, σημαντικές δικαστικές αποφάσεις και λοιπό επιστημονικό έργο (βιβλία, αρθρογραφία). Σε αντίθεση με την προβολή αποκλειστικά μέσω ενός ιστοχώρου, όπου απαιτείται η ενεργητική αναζήτηση εκ μέρους του χρήστη των πληροφοριών που δημοσιεύονται σε αυτόν, μέσω των ιστοτόπων κοινωνικής δικτύωσης είναι δυνατή η συνεχής ροή πληροφόρησης από το δικηγορικό γραφείο προς τις επαφές του στο κοινωνικό δίκτυο[2].

Βεβαίως, πολλοί δικηγόροι θεωρούν ότι η ενασχόληση με τα κοινωνικά δίκτυα είναι χάσιμο χρόνου και ότι αποσπά την προσοχή από την εργασία, αλλά και ότι η ενασχόληση αυτή δεν αρμόζει σε σοβαρούς επαγγελματίες, διάκεινται δε για το λόγο αυτό αρνητικά ως προς τη χρήση τους. Ωστόσο, η στάση αυτή δεν είναι εποικοδομητική, καθώς τα κοινωνικά μέσα έχουν κατακτήσει το ευρύ κοινό και τις επιχειρήσεις, ως εκ τούτου δε, διαπιστώνεται ότι συνιστούν αλλαγή παραδείγματος για το επάγγελμα των νομικών, καθώς αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι πελάτες εκτιμούν την ανάγκη για νομικές υπηρεσίες και, ακολούθως, αναζητούν και επιλέγουν τον κατάλληλο νομικό παραστάτη[3]. Βεβαίως, όσοι επιθυμούν να διατηρήσουν την ιδιωτικότητά τους θα πρέπει να επιλέξουν τη δημιουργία ενός προσωπικού λογαριασμού σε κοινωνικό δίκτυο, με κατάλληλα προσαρμοσμένες ρυθμίσεις απορρήτου.

Πιο συγκεκριμένα, οι υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης παρέχουν στους νομικούς τη δυνατότητα όχι μόνο να προβάλλουν το προφίλ του δικηγορικού τους γραφείου, αλλά και να δημοσιεύουν πληροφορίες που ενδιαφέρουν το κοινό, δημοσιεύοντας λ.χ. επίκαιρη νομοθεσία ή νομολογία, καθώς και επικοινωνούν άμεσα με τους χρήστες των κοινωνικών δικτύων. Τα πλεονεκτήματα που παρέχει η προβολή στο χώρο αυτό, είναι συνεπώς πολλά, καθώς, όπως είναι εύλογο, οι υποψήφιοι πελάτες θα τείνουν να επιλέγουν δικηγορικά γραφεία με εξειδίκευση στους τομείς που τους αφορούν και με έντονη παρουσία στο Διαδίκτυο.

Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν είναι δικτυακές υπηρεσίες που αφορούν μόνο τους νέους σε ηλικία χρήστες του Διαδικτύου, αλλά σε αυτά δραστηριοποιούνται πλήθος χρηστών. Επιπλέον, μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την ανέξοδη και ταχύτατη διάδοση πληροφοριών και ειδήσεων, ιδίως μέσω της αποστολής σύντομων μηνυμάτων, όπως συμβαίνει, π.χ., στο Twitter. Ακόμα, η παγκόσμια εμβέλεια του Διαδικτύου καθιστά δυνατή την ανάπτυξη σχέσεων με πελάτες και συναδέλφους, στο εξωτερικό. Αξίζει δε να σημειωθεί ότι σε προηγμένες χώρες, όπως π.χ., στις ΗΠΑ, ποσοστό 56% των δικηγόρων χρησιμοποιούν μια υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης, σύμφωνα με μελέτη του οικείου συλλόγου[4]. Ένα στοιχείο δε, που μετράει στις επαγγελματικές σχέσεις είναι, ως γνωστόν, οι προσωπικές διασυνδέσεις, οι οποίες είναι, ως γνωστόν, το αντικείμενο των υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης και τις οποίες μπορεί να αξιοποιήσει ένας δικηγόρος[5].

Οι δικηγόροι μπορούν, βεβαίως, να προβληθούν μέσα από την ιστοσελίδα ή το ιστολόγιο τους, όμως η χρήση των υπηρεσιών κοινωνικής δικτύωσης, παράλληλα με τη λοιπή διαδικτυακή παρουσία, είναι επίσης χρήσιμη. Ειδικότερα, τα κοινωνικά μέσα παρέχουν μια πλατφόρμα επικοινωνίας, την οποία χρησιμοποιεί ένας πολύ μεγάλος αριθμός χρηστών, μέρος των οποίων αποτελεί ή μπορεί να αποτελέσει πιθανούς πελάτες ενός δικηγορικού γραφείου. Σε αντίθεση δε με τις ιστοσελίδες, η παρουσίαση πληροφοριών μέσα από μια υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης παρουσιάζει δυναμικό χαρακτήρα, καθώς είναι δυνατή η συνεχής ενημέρωση της κατάστασης, π.χ., μιας ιστοσελίδας στο Facebook ή η ενημέρωση με μηνύματα στο Twitter, τα οποία αγγίζουν άμεσα τους αποδέκτες τους, αλλά και η αλληλεπίδραση με τους χρήστες, οι οποίοι μπορούν να καταθέσουν τα σχόλιά τους στις ενημερώσεις.

Επιπλέον, τα κοινωνικά μέσα χρησιμοποιούνται από τους χρήστες του Διαδικτύου σε αυξημένο βαθμό για την εύρεση συγκεκριμένων προσώπων, καθώς η μηχανή αναζήτησης Google είναι πολύ γενική και τα αποτελέσματα αναζήτησης δεν είναι ικανοποιητικά. Αυτός είναι που πολλοί χρησιμοποιούν ιστοσελίδες όπως είναι το Facebook για πληροφόρηση σχετικά με προϊόντα, υπηρεσίες και παρόχους υπηρεσιών[6].

3. Επιτρεπτό της διαφήμισης

Μέχρι την πρόσφατη τροποποίηση του Κώδικα Δικηγόρων από το ν. 4038/2012 (άρθρο 6) απαγορευόταν η διαφήμιση των δικηγόρων και η απαγόρευση αυτή είχε ανασταλτικό αποτέλεσμα στην εν γένει δραστηριοποίηση των δικηγόρων στον κυβερνοχώρο. Βεβαίως, παράλληλα ίσχυε και η διάταξη του άρθρου 7 του π.δ. 131/2003 για την προσαρμογή στην οδηγία 2000/31 για το ηλεκτρονικό εμπόριο που όριζε ότι «επιτρέπεται η χρήση εμπορικών επικοινωνιών από μέλος νομοθετικώς κατοχυρωμένου επαγγέλματος, όπως είναι οι δικηγόροι, εφόσον τηρούνται οι επαγγελματικοί κανόνες που διέπουν την ανεξαρτησία, την αξιοπρέπεια και το ήθος του επαγγέλματος, καθώς και το επαγγελματικό απόρρητο και την εντιμότητα προς τους πελάτες και τους συναδέλφους».

Στον νέο κώδικα δικηγόρων (Ν. 4194/2013) και συγκεκριμένα στο άρθρο 40 προβλέπεται ρητά ότι επιτρέπεται η προβολή δικηγόρου ή δικηγορικής εταιρίας και η δημοσίευση επαγγελματικών καταχωρήσεων σε ηλεκτρονικά μέσα, με στοιχεία επικοινωνίας. Βεβαίως, η προβολή αυτή νοείται περιοριστικά, καθώς στην παρ. 1 του άρθρου 40 γίνεται αναφορά στην προβολή και δημοσιοποίηση των τομέων της επαγγελματικής δραστηριότητας τους, ενώ στην παρ. 2 ορίζεται ότι οι επαγγελματικές καταχωρήσεις που μπορεί να κάνει ένας δικηγόρους αναφέρονται στους τίτλους σπουδών που αφορούν στην επιστημονική ειδίκευση δικηγόρου είτε στον τομέα δραστηριότητας του.

Επίσης, προβλέπεται η υποχρέωση των δικηγόρων ή δικηγορικών εταιριών που έχουν επαγγελματική ιστοσελίδα να το γνωστοποιούν στον οικείο δικηγορικό σύλλογο με την υποβολή της ετήσιας δήλωσης (παρ. 5). Εδώ πρόκειται για απλή γνωστοποίηση, καθώς, σύμφωνα με το άρθρο 3 του π.δ. 131/2003, η ανάληψη και η άσκηση δραστηριότητας φορέα παροχής υπηρεσίας της κοινωνίας της πληροφορίας είναι, καταρχήν, τουλάχιστον, ελεύθερη.

Περαιτέρω, η προβολή του δικηγόρου ή δικηγορικής εταιρίας υπόκειται σε σαφείς περιορισμούς που εξειδικεύουν την αρχή ότι οποιαδήποτε προβολή πρέπει να γίνεται με τρόπο που προσιδιάζει στο δικηγορικό λειτούργημα και συνάδει με το κύρος του και την αξιοπρέπεια του δικηγορικού λειτουργήματος. Ειδικότερα, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 40 οποιαδήποτε προβολή ή δημοσιοποίηση δικηγόρου ή Δικηγορικής Εταιρείας δεν πρέπει: α) να είναι αθέμιτη, β) να είναι αναληθής ή παραπλανητική, γ) να περιέχει αναφορά σε αριθμό υποθέσεων ή ποσοστά επιτυχίας του δικηγόρου σε δικαστηριακές ή άλλες υποθέσεις, δ) να περιλαμβάνει αναφορές ή συγκρίσεις με άλλους δικηγόρους ή δικηγορικές εταιρίες σε σχέση με την ποιότητα των υπηρεσιών ή την αμοιβή σε ωριαία βάση ή οποιαδήποτε άλλη μέθοδο χρέωσης, ε) να περιέχει ονόματα πελατών, εκτός αν υπάρχει η συναίνεσή τους και εφόσον πρόκειται για εκδόσεις που αφορούν δικηγόρους και  στ) να προκαλεί απαξιωτικές εντυπώσεις και σχόλια στην κοινή γνώμη για το δικηγορικό λειτούργημα.

Η προβολή ενός δικηγόρου ή μιας δικηγορικής υπηρεσία σε υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης πρέπει να γίνεται με τήρηση των παραπάνω διατάξεων, οι οποίες δεν αφορούν την προβολή σε έναν ιστοχώρο. Ωστόσο, σε αντίθεση με τη λειτουργία ενός ιστοχώρου, η προβολή στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν προϋποθέτει την τήρηση του άρθρου 4 π.δ. 131/2003 που προβλέπει τις υποχρεωτικά παρεχόμενες πληροφορίες από έναν φορέα παροχής υπηρεσίας της κοινωνίας της πληροφορίας και τούτο, διότι μέσα από την δραστηριοποίηση σε έναν ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης δεν γίνεται αναγκαία παροχή υπηρεσιών. Εξάλλου, όσοι διατηρούν λογαριασμό σε μια τέτοια υπηρεσία μπορούν να παραπέμπουν και στην ιστοσελίδα τους.

4. Προϋποθέσεις δραστηριοποίησης στα κοινωνικά δίκτυα

Απαραίτητο βήμα πριν από τη δημιουργία λογαριασμού ή σελίδας σε ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης είναι να σχεδιάσει το είδος της προβολής που επιθυμεί και πιο συγκεκριμένα, να δώσει απαντήσεις στα εξής ερωτήματα[7]:

v  Ποιος είναι ο σκοπός της δραστηριοποίησής του σε ένα μέσο κοινωνικής δικτύωσης;

v  Ποιο μέλος του γραφείου θα ασχοληθεί με αυτό και πόσο χρόνο θα δαπανήσει;

v  Με ποιους θα επικοινωνεί;

v  Ποια θέματα θα προβάλλει;

v  Με ποια συχνότητα θα ανανεώνει τις πληροφορίες στη σελίδα του;

Στη συνέχεια, ακολουθεί η δημιουργία του προφίλ χρήστη της υπηρεσίας κοινωνικής δικτύωσης. Το προφίλ είναι τρόπον τινά ένα βιογραφικό, μια προβολή του πως θέλουμε να μας βλέπουν οι άλλοι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Ειδικότερα, περιλαμβάνει πληροφορίες για την επαγγελματική δραστηριότητα (διεύθυνση κλπ.), μια φωτογραφία ή ένα λογότυπο και έναν σύνδεσμο προς τον ιστοχώρο, τη διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας και τα στοιχεία λογαριασμού σε άλλα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Ασφαλώς, η όλη παρουσίαση πρέπει να συμβαδίζει με την επαγγελματική παρουσία, δηλ. το λογότυπο και τα χρώματα που χρησιμοποιεί ο δικηγόρος στην επαγγελματική του κάρτα, τα επιστολόχαρτα ή τον ιστοχώρο του.

Όπως όσον αφορά τη δημιουργία ιστοχώρου, έτσι και η δημιουργία λογαριασμού σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης συνιστάται να γίνεται, ακόμα και αν δεν πρόκειται να ακολουθήσει έντονη δραστηριοποίηση, προκειμένου να διαφυλαχθεί το όνομα του δικηγορικού γραφείου και να προστατευθεί ο φορέας του από ενδεχόμενη κλοπή ταυτότητας, δηλ. χρήση του ονόματος από κάποιον άλλον.

5. Οι σημαντικότερες υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης

5.1. Linkedin

Το Linkedin είναι ένας ιστοχώρος για την κοινωνική δικτύωση των επαγγελματιών και παρουσιάζει μεγάλη διάδοση και δημοφιλία, διεθνώς. Προσφέρεται για τη δημιουργία ενός επαγγελματικού προφίλ και τη δικτύωση με άλλους επαγγελματίες και επιχειρήσεις που αναζητούν συνεργάτες^[8], ενώ δεν προσφέρεται για την ανάπτυξη προσωπικών σχέσεων, όπως άλλα κοινωνικά δίκτυα και η βασική του χρησιμότητα έγκειται στη φιλοξενία του βιογραφικού ενός επαγγελματία και της διασύνδεσής του καταρχήν, με πρόσωπα που ήδη γνωρίζει από τον επαγγελματικό του χώρο και, στη συνέχεια, με τις επαφές των προσώπων αυτών ή με άλλους επαγγελματίες. Περαιτέρω, η χρησιμότητά του συνίσταται στη δυνατότητα εύρεσης ενός προσώπου με την αναζήτηση του ονόματός του. Ιδίως, σημειώνεται ότι τα προφίλ στο Linkedin βρίσκονται σε υψηλή θέση στα αποτελέσματα αναζήτησης και έτσι, οι υποψήφιοι πελάτες αποκτούν άμεση πρόσβαση στη διαδικτυακή παρουσίαση ενός δικηγορικού γραφείου.

Επίσης, το Linkedin επιτρέπει τη δημιουργία ομάδων που συζητούν για διάφορα επαγγελματικά ή επιστημονικά θέματα. Έτσι, γίνεται δυνατό να δημιουργηθεί μια κλειστή ομάδα που να περιλαμβάνει τους πελάτες ενός δικηγορικού γραφείου, οι οποίοι είναι μέλη του κοινωνικού αυτού δικτύου.

5.2. Twitter

Το Twitter είναι ένας ιστοχώρος με δυνατότητες μικροιστολογίου (microblogging), επιτρέποντας στους δικηγόρους και τις δικηγορικές εταιρίες να ενημερώνουν τους χρηστες του Διαδικτύου σχετικά με νέα που αφορούν το δικηγορικό τους γραφείο. Η ενημέρωση λαμβάνει χώρα με μηνύματα που εκτείνονται έως και 140 χαρακτήρες, τα λεγόμενα «τιτιβίσματα» (tweets). Τα εν λόγω μηνύματα αποστέλλονται στους συνδρομητές της σελίδας, σε όσους δηλ. «ακολουθούν» (follow) τον λογαριασμό ενός δικηγόρου. Η υπηρεσία αυτή είναι ιδιαίτερα χρήσιμη, διότι επιτρέπει την άμεση ενημέρωση του κύκλου επαφών ενός δικηγορικού γραφείου, ωστόσο, δεν επιτρέπει τη δημιουργία ενός ολοκληρωμένου προφίλ και θα πρέπει να συνδυάζεται και με έναν άλλο δικτυακό τόπο, π.χ. με το Facebook, με το οποίο παρέχεται δυνατότητα διασύνδεσης.

5.2. Facebook

Το Facebook είναι ο ιστοχώρος με την μεγαλύτερη επισκεψιμότητα, παγκοσμίως, ο οποίος χρησιμοποιείται για την επικοινωνία μεταξύ φίλων, αλλά παρουσιάζει ενδιαφέρον και για την προβολή επαγγελματιών. Η διάδοσή του, δε, σε τέτοια έκταση, το καθιστά πρόσφορο για την προβολή ενός δικηγορικού γραφείου ή μιας δικηγορικής εταιρίας και για την ενημέρωση του κοινού σχετικά με τις δραστηριότητες του γραφείου και σχετικά με νομικές δημοσιεύσεις ή αναρτήσεις στο ιστολόγια συνεργατών του γραφείου. Η χρησιμοποίηση του εν λόγω ιστοτόπου πρέπει, ωστόσο, να γίνεται με προσοχή, ώστε να μην αναλώνεται περιττός χρόνος, αλλά και να ελέγχονται τα σχόλια και οι αναρτήσεις τρίτων προσώπων στην ιστοσελίδα του δικηγορικού γραφείου^[9].

Ο ιστοτόπος του Facebook παρέχει τη δυνατότητα δημιουργίας ατομικού λογαριασμού ή λογαριασμού επιχείρησης που εμφανίζεται στην κατηγορία «Σελίδες». Οι ατομικοί λογαριασμοί είναι χρήσιμοι για όσους ασκούν ατομική δικηγορία, ενώ οι επιχειρηματικοί λογαριασμοί είναι κατάλληλοι για πολυπρόσωπα δικηγορικά γραφεία.

Προκειμένου να μη γίνεται σύγχυση μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού, ο δικηγόρος – χρήστης του Facebook μπορεί να ρυθμίσει τη διαδικτυακή συμπεριφορά του και να επιλέξει εάν αποδέκτες των πληροφοριών που αναρτά στο κοινωνικό δίκτυο θα είναι το σύνολο των χρηστών ή μόνο ένας στενός προσωπικός ή οικογενειακός κύκλος προσώπων.

5.2. Ιστολόγια

Πέρα από τον ιστοχώρο ενός δικηγορικού γραφείου, ένα ιστολόγιο προσδίδει ακτινοβολία σε έναν νομικό με εξειδίκευση σε έναν τομέα του δικαίου. Το ιστολόγιο προσφέρεται για τη φιλοξενία εκτενών κειμένων και όταν οι αναρτήσεις σε αυτό έχουν αξιόλογο περιεχόμενο, αποκτούν μεγάλη επισκεψιμότητα και προσελκύουν το κοινό του Διαδικτύου. Βεβαίως, απαιτείται η συνεχής ενημέρωση για επίκαιρα και ουσιώδη θέματα, ώστε να παραμείνει ενεργό το ενδιαφέρον των χρηστών.

6. Επίμετρο

Ολοκληρώνοντας, θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι σύγχρονες υπηρεσίες του συμμετοχικού Διαδικτύου, όπως είναι εν προκειμένω, οι υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης, επιτρέπουν την εύκολη και ανέξοδη προβολή ενός δικηγορικού γραφείου στο κοινό που αποτελούν οι χρήστες των εν λόγω υπηρεσιών. Η δραστηριοποίηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης συμπληρώνει τους άλλους τρόπους προβολής του δικηγορικού γραφείου, με τον ιστοχώρο του γραφείου να παραμένει βασικό σημείο αναφοράς. Ωστόσο, η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει να γίνεται με λελογισμένο τρόπο και με τήρηση της δικηγορικής δεοντολογίας.

---

[1] Βλ. N. Χριστάκη/Τζ. Φόουλερ, Συνδεδεμένοι. Η εκπληκτική δύναμη των κοινωνικών δικτύων και πως αυτά διαμορφώνουν τη ζωή μας, 2010· Ι. Ιγγλεζάκη, Προστασία προσωπικών δεδομένων στις υπηρεσίες κοινωνικής δικτύωσης. Σκιαγράφηση των ζητημάτων προστασίας της ιδιωτικότητας και αναζήτηση λύσεων – Μέρος 1^ο, Συνήγορος 84/2011, σελ. 74· Φ. Παναγοπούλου-Κουτνατζή, Οι ιστότοποι κοινωνικής δικτυώσεως, 2010, σελ. 1 επ.· Wikipedia, social networking service, διαθέσιμο στην ηλ. διεύθυνση: http://en.wikipedia.org/wiki/Social_networking_service

[2] Βλ. CoreLegal, A guide to online social networking for law firms.

[3] Βλ. C. Elefant/N. Black, Social Media for Lawyers: The Next Frontier, 2010, σελ. xx.

[4] Βλ. 2001 ABA Legal Technology Survey Report, http://www.americanbar.org/groups/departments_offices/legal_technology_resources/publications.html

[5] Βλ. C. Elefant/N. Black, Social Media for Lawyers, ό.π., σελ. xxi.

[6] Βλ. S. Fairley, Law Firm Marketing: How Social Media Accelerates the Referral Process, ABA Solo Blog Network, Oct. 5, 2011, διαθέσιμο στην ηλ. διεύθυνση: http://www2.americanbar.org/solos/Lists/soloblognetwork/DispForm.aspx?ID=136

[7] Βλ. CoreLegal, ό.π., σελ. 4.

[8] Βλ. http://learn.linkedin.com/what-is-linkedin/

[9] Βλ. Meritas, ό.π., σελ. 16.